Mu nsi y’okukola ebyuma, enkola z’okungulu zikola kinene nnyo mu kulongoosa eby’obugagga n’enkola y’ebitundu eby’enjawulo. Mu bintu bingi ebisobola okukolebwa, okumaliriza kwa aldini kuvuddeyo ng’ekintu ekimanyiddwa ennyo olw’emigaso gyakyo egy’enjawulo n’okukola ebintu bingi. Mu kiwandiiko kino, tujja kudiba mu misingi gy’okusiiga alodine, obukulu bwayo mu makolero ag’enjawulo, n’engeri gye kyawukana ku nkola endala ez’okungulu.
Alodine ye chromate conversion coating ekuuma ebyuma naddala aluminiyamu ne alloys zaayo okuva ku kukulukuta. Enkola eno erimu ensengekera y’eddagala wakati w’ekyuma kungulu n’ekisengejjero kya alodini, ekivaamu okutondebwawo kw’oluwuzi olugonvu, olukuuma.
Ebirungo ebikola eddagala lya alodini bitera okubeeramu ebirungo bya chromium, nga chromic acid, sodium dichromate oba potassium dichromate. Ebirungo bino bikolagana n’oludda lwa aluminiyamu okukola oluwuzi oluzibu olw’ekyuma-chrome oxide oluwa obuziyiza obulungi ennyo obw’okukulukuta n’okulongoosa okunyweza kwa langi.
Okusiiga arodine finish kizingiramu enkola ennyangu, naye nga ntuufu, muddaala ku muddaala:
1. Okwoza: Ekyuma kungulu kiyonjebwa bulungi okuggyamu obucaafu bwonna, amafuta oba obucaafu.
2. Okunaaza: Ekitundu kinaazibwa n’amazzi okukakasa nti ebirungo byonna eby’okwoza biggyibwamu.
.
4. Alodine Application: Ekitundu kinnyikizibwa mu solution ya aldine okumala ekiseera ekigere, mu bujjuvu eddakiika ntono.
5. Okunaabisa okusembayo: Ekitundu ekisiigiddwa kinaazibwa n’amazzi okuggyamu eddagala lyonna erisukkiridde erya alodini.
6. Okukala: Ekitundu kikalizibwa nga tukozesa empewo oba ebbugumu, okusinziira ku byetaago ebitongole.
Mu nkola yonna, kikulu nnyo okukuuma okufuga okutuufu ku kirungo kya alodini, pH, n’ebbugumu okukakasa ebivaamu ebikwatagana era eby’omutindo ogwa waggulu. Enkola yonna ya mangu nnyo, ng’ebitundu ebisinga byetaaga eddakiika 5 ku 30 zokka okumaliriza okusinziira ku bunene bwabyo n’obuwanvu bw’okusiiga bw’oyagala.
Ekizigo kya aldini ekivaamu kigonvu mu ngeri etategeerekeka, nga kipima yinsi 0.00001 zokka okutuuka ku 0.00004 (0.25-1 μm) mu buwanvu. Wadde nga kigonvu, ekizigo kino kikuwa obukuumi obw’enjawulo obw’okukulukuta n’okutumbula okunywerera kwa langi n’ebintu ebirala ebimaliriziddwa nga bisiigiddwa waggulu waakyo.
Ebizigo bya alodini bijja mu kiraasi ez’enjawulo, nga buli kimu kirina eby’obugagga eby’enjawulo. Ebibiri ebisinga okumanyibwa ye Class 1A ne Class 3.
Ebizigo bya Class 1A biba biwanvu ate nga biddugavu. Kino kibawa okuziyiza okukulukuta okw’ekika ekya waggulu naddala ku bitundu ebitaliimu langi. Era zitereeza okunywerera kwa langi ku bitundu bya aluminiyamu.
Ebizigo bya Class 3 biba bigonvu ate nga biweweevu. Ziwa obukuumi bw’okukulukuta ate nga zikosa nnyo obutambuzi bw’amasannyalaze.
Obugumu bw’okusiiga bukosa obutambuzi. Ebizigo bya kiraasi 1A ebiwanvu byongera katono ku buziyiza bw’amasannyalaze. Ebizigo ebigonvu ebya Class 3 bikendeeza ku nkola eno.
Laba wano okugeraageranya okw'amangu:
Ekintu eky'enjawulo | Ekibiina 1A . | Ekibiina 3 . |
Obugumu . | Ekigonvu ekisinga . | Omugonvu . |
Okuziyiza okukulukuta . | Omukulu | Kirungi |
Obutambuzi bw’amasannyalaze . | Ekendeezeddwako katono . | Ebikoseddwa ekitono ennyo . |
Enkozesa eya bulijjo . | ebitundu ebitaliiko langi, okusiiga langi . | Ebitundu by’amasannyalaze . |
Okulonda ekibiina ekituufu kisinziira ku byetaago byo. Class 1A ekuwa okuziyiza okukulukuta okusingawo. Class 3 ekwataganya obukuumi n’omulimu gw’amasannyalaze.
Okutegeera amaanyi ga buli kiraasi kikuyamba okulonda ekizigo kya alodini ekisinga obulungi ky’okozesa.
Ebizigo bya alodine bikozesebwa mu makolero ag’enjawulo. Okuva ku by’omu bbanga okutuuka ku byuma eby’amasannyalaze, bino ebimaliriziddwa mu ngeri nnyingi biwa obukuumi obw’amaanyi n’okukola obulungi.
Ekimu ku bisinga okukozesebwa kiri mu Aerospace . CNC ebitundu by'okukola ebyuma. Ebitundu by’ennyonyi, gamba ng’ebintu ebikka, ebitundu by’ebiwaawaatiro, n’ebitundu bya fuselage, bitera okwesigama ku aldini okusobola okuziyiza okukulukuta. Embeera enkambwe ey’ennyonyi esaba ebizigo ebikaluba, ebiwangaala.
Okunoonyereza ku mbeera: Ennyonyi eno eyitibwa Boeing 787 Dreamliner ekozesa aldini ku biwaawaatiro byayo n’ebizimbe by’omukira. Ekizigo kiyamba okukuuma ebitundu bino ebikulu obutakulukuta, okukakasa obukuumi n’obuwangaazi bw’ennyonyi.
Amakolero amalala amakulu ge ga electronics. Alodini atera okukozesebwa ku biyumba by’amasannyalaze, ebiyungo, ne sinki z’ebbugumu. Ekizigo kiwa obuziyiza bw’okukulukuta nga bwe kikuuma obutambuzi bw’amasannyalaze.
Obadde okimanyi? Alodine atuuse n’okukozesebwa mu by’obujjanjabi. Kisangibwa ku bikozesebwa mu kulongoosa n’ebyuma ebiteekebwa mu mubiri.
Ebintu ebirala ebitera okukozesebwa mulimu:
● Ebitundu by'emmotoka .
● Ebitundu by'ennyanja .
● Ebikozesebwa mu magye .
● Ebintu ebizimba .
Ka kibeere nti amakolero gatya, Alodine ekuwa engeri eyesigika ey’okukuuma n’okutumbula ebitundu bya aluminiyamu.
Bw’oba okola dizayini y’ebitundu by’okumaliriza aldini, waliwo ebintu ebikulu ebiwerako by’olina okulowoozaako. Bino bisobola okukosa omutindo n’obulungi bw’ekizigo.
Ekisooka n’ekisinga obukulu kwe kutegeka kungulu. Kungulu kwa aluminiyamu kulina okuba nga kuyonjo era nga tekuliimu bucaafu nga tonnaba kuzisiiga. Obucaafu bwonna, amafuta oba okisayidi bisobola okuziyiza okunywerera obulungi. Okwoza mu bujjuvu kyetaagisa nnyo.
Ensonga endala enkulu kwe kusiiga obuwanvu. Nga bwe twogeddeko, obuwanvu bw’ekizigo kya alodini buyinza okukosa eby’obugagga nga okuziyiza okukulukuta n’obutambuzi bw’amasannyalaze. Abakola dizayini balina okulonda kiraasi esaanira ey’okusiiga ku byetaago byabwe.
Pro tip: Ku nkola enkulu, kitera okuba ekirungi okukola n’ekintu ekikozesa alodine alina obumanyirivu. Ziyinza okuyamba okulaba ng’obugumu bw’okusiiga obulungi n’obumu.
Okwogera ku bumu, okutuuka ku buwanvu bw’okusiiga obutakyukakyuka kikulu nnyo. Okusiiga okutali kwa bwenkanya kuyinza okuvaako ebifo ebinafu oba enjawulo mu kukola. Obukodyo obutuufu obw’okukozesa n’ebipimo by’okulondoola omutindo byetaagisa nnyo.
Wano waliwo obukodyo bw’okutuukiriza ebisinga obulungi ne Alodine:
● Kakasa nti ebitundu biyonjebwa bulungi nga tonnaba kusiiga .
● Londa kiraasi esaanira ey’okusiiga ebyetaago byo .
● Kola n'abasaba abalina obumanyirivu mu bitundu ebikulu .
● Kozesa obukodyo obutuufu obw’okukozesa okusobola okubikka ku kimu .
● Okussa mu nkola enkola z’okulondoola omutindo okukakasa obutakyukakyuka mu kusiiga .
Okulowooza ku dizayini . | Obukulu . |
Okuteekateeka kungulu . | Kikulu nnyo okusobola okunywerera obulungi . |
Obugumu bw’okusiiga . | Ekosa okuziyiza okukulukuta n’obutambuzi . |
Obumu . | Akakasa nti omulimu ogukwatagana . |
Okulondoola omutindo . | Okukakasa okusiiga kutuukana n'ebikwata ku . |
Bw’okuuma okulowooza kuno ku dizayini mu birowoozo, osobola okukakasa nti ebitundu byo ebisiigiddwa alodine bikola ekisinga obulungi. Ka kibeere ekitundu ky’ennyonyi oba ekyuma eky’amasannyalaze, dizayini entuufu n’okukozesa bye bikulu mu buwanguzi.
Fun Fact: Enkola ya aldine yasooka kukolebwa mu myaka gya 1940 olw’okusaba kw’amagye. Leero, ekozesebwa mu makolero agatali ga muwendo mu nsi yonna.
Ebizigo bya aldine biwa emigaso egy’enjawulo egifuula eby’okulonda eby’enjawulo eby’okukuuma ebitundu bya aluminiyamu. Oboolyawo enkizo esinga obukulu kwe kuziyiza okukulukuta kwabyo okulungi ennyo.
Alodini akola oluwuzi olugonvu era olunene ku ngulu kwa aluminiyamu. Layer eno esiba ekyuma, okuziyiza obunnyogovu n’ebintu ebikosa okuyingira. Ekivaamu kye kitundu ekiyinza okugumira embeera enkambwe nga tewali buwuka oba okutyoboola.
Fun fact: Ebitundu ebisiigiddwa alodine bisobola okuwangaala essaawa nkumi na nkumi mu kukebera omunnyo, ekipimo ekitera okugumira okukulukuta.
Omugaso omulala omukulu kwe kulongoosa mu kunyweza langi. Alodini awa ekifo ekirungi ennyo langi ky’esobola okwegatta. Kino kyongera ku buwangaazi n’obuwangaazi bw’ebitundu ebisiigiddwa langi.
Alodine era awaayo okweyongera kw’amasannyalaze n’ebbugumu. Ekizigo ekigonvu era ekiyisa amasannyalaze kisobozesa okutambuza obulungi amasannyalaze n’ebbugumu. Kino kya mugaso nnyo eri ebitundu eby’amasannyalaze n’ebitundu ebikwata ebbugumu.
Obadde okimanyi? Obutambuzi bwa Alodine bugifuula eky’okulonda eky’ettutumu mu kussa ku ttaka n’okukozesa EMI.
N’ekisembayo, Alodine ekuwa enkizo mu butonde n’obukuumi ku bizigo ebirala. Ebizigo ebitaliimu hex 2 naddala biwa obukuumi bw’okukulukuta awatali bulabe eri obulamu obukwatagana ne chromium eya hexavalent.
Ekimu ku bisinga okwewuunyisa mu alodini bwe buwanvu bwayo obugonvu obwa firimu. Ebizigo ebya bulijjo biba bya yinsi 0.00001 ku 0.00004 zokka obuwanvu. Wadde nga kino kigonvu, alodini awa obukuumi obunywevu obutavunda n’okwambala.
Ekirala ekyeyoleka ye bbugumu eri wansi erikozesa. Alodini asobola okusiigibwa ku bbugumu erya bulijjo, nga tekyetaagisa muliro gwa maanyi. Kino kyanguyiza enkola y’okusiiga n’okukendeeza ku nsaasaanya y’amasannyalaze.
Obutambuzi bwa Alodine kye kintu ekirala ekikulu. Ekizigo kino kisobozesa okutambuza obulungi amasannyalaze n’ebbugumu, ekigifuula ennungi mu byuma n’ebbugumu.
Okunoonyereza ku mbeera: omukozi w’ennyonyi omukulu yakyusa n’adda ku alodini olw’ebitundu by’ennyonyi byayo. Ekizigo ekigonvu era ekitambuza amasannyalaze kyawa obuziyiza obulungi ennyo obw’okukulukuta nga tekiyongedde ku buzito oba obuwanvu obw’amaanyi mu bitundu.
Alodine era amanyiddwa olw’okukendeeza ku ssente. Enkola ennyangu ey’okusaba ebbugumu mu kisenge eyamba okukuuma ssente nga zitono. Era obukuumi obuwangaala ennyo obuweebwa aldini busobola okukendeeza ku nsaasaanya y’okuddaabiriza n’okukyusa mu bbanga.
Pro tip: Wadde nga alodine awangaala nnyo, si kya butazikirizibwa. Okulabirira n’okulabirira obulungi bisobola okuyamba okwongera ku bulamu bw’ebitundu ebisiigiddwa aldini.
Wadde nga kiganyula nnyo, okumaliriza kwa alodini kujja n’okusoomoozebwa n’obuzibu obumu. Ekimu ku bisinga okweraliikiriza kwe kukwata ebintu eby’obutwa.
Ebizigo bya alodini eby’ekika kya 1 birimu ekirungo kya hexavalent chromium, ekimanyiddwa nga kkansa. Okukola n’ebizigo bino kyetaagisa obukuumi obw’amaanyi okukuuma abakozi n’obutonde bw’ensi. Enkola entuufu ey’okufulumya empewo, ebyuma ebikuuma n’okusuula kasasiro kyetaagisa nnyo.
Obadde okimanyi? Amawanga mangi galina amateeka agaziyiza okukozesa chromium ya hexavalent. Kino kivuddeko enkyukakyuka okutuuka ku bizigo ebisinga obukuumi, ebitaliimu hex.
Ekirala ekiyinza okukoma kwe kuba nti obuwanvu bw’okusiiga obugonvu. Wadde nga alodine egaba okuziyiza okukulukuta okulungi ennyo, kiyinza obutamala ku bitundu ebisobola okwambala ennyo oba okusika. Mu mbeera zino, ebizigo ebinene nga anodizing biyinza okwetaagisa.
N’ekisembayo, okutuuka ku buwanvu bw’okusiiga obumu kiyinza okuba ekizibu naddala ku bitundu ebizibu. Okusiiga okutali kwa bwenkanya kuyinza okuvaako enjawulo mu kuziyiza okukulukuta n’obutambuzi. Obukodyo obutuufu obw’okukozesa n’ebipimo by’okulondoola omutindo bikulu nnyo mu kulaba ng’ebivaamu tebikwatagana.
Kuno kwe tukugattidde obukodyo obumu obw’okukendeeza ku kusoomoozebwa kuno:
● Kozesa ebizigo ebitaliimu hex 2 buli lwe kiba kisoboka .
● Okussa mu nkola enkola enkakali ez’obukuumi ez’okukwata ekika kya 1 .
● Lowooza ku kusiiga ebirala ku bitundu ebinywezeddwa ennyo .
● Kola n'abasaba abalina obumanyirivu okulaba nga babikka ku kimu .
● Okussa mu nkola enkola z’okulondoola omutindo okukakasa obutakyukakyuka mu kusiiga .
Bwe kituuka ku bizigo bya aldine, MIL-DTL-5541 Type 1 y’emu ku zisinga okumanyibwa. Era ziyitibwa 'hex chrome' coatings, zino zirimu hexavalent chromium okusobola okukuuma okukulukuta okw’ekika ekya waggulu.
Ebizigo eby’ekika kya 1 bimanyiddwa olw’endabika ya zaabu, kitaka oba entangaavu ey’enjawulo. Ziwa okuziyiza okukulukuta okulungi ennyo n’okunywerera ku langi, ekizifuula eky’okulonda eky’ettutumu mu by’omu bbanga n’okwekuuma.
Obadde okimanyi? Ebizigo eby’ekika kya 1 bitera okukozesebwa ku nnyonyi ezikka ku nnyonyi, ng’okukuuma okukulukuta kikulu nnyo.
Wabula chromium ya hexavalent kimanyiddwa nga kkansa. N’ekyavaamu, ebizigo eby’ekika kya 1 bifugibwa obukuumi obw’amaanyi n’obutonde bw’ensi. Okukwata obulungi, okuyingiza empewo n’okusuula kasasiro kyetaagisa nnyo.
Omutindo omulala ogukwatagana ku bizigo eby’ekika kya 1 mulimu:
● AMS-C-5541: Eby'omu bbanga ebikwata ku bintu eby'ekika kya 1 .
● MIL-C-81706: Okulambika kw’amagye ku bizigo ebikyusa eddagala .
● ASTM B449: Standard specification for chromate coatings ku aluminiyamu .
Emitendera gino giwa ebyetaago ebikwata ku kukozesa n’okukola ebizigo eby’ekika kya 1.
Mu myaka egiyise, wabaddewo enkyukakyuka eri MIL-DTL-5541 Type 2 coatings. Era ezimanyiddwa nga 'hex-free', zino zikozesa chromium ya trivalent mu kifo kya hexavalent chromium.
Ebizigo eby’ekika kya 2 biwa obukuumi bw’okukulukuta okufaananako n’obw’ekika kya 1, naye nga tebirina bulabe bwe bumu obw’obulamu n’obutonde bw’ensi. Okutwalira awamu zisingako obukuumi okusaba n’okuzisuula, ekizifuula eky’okulonda ekyeyongera okwettanirwa.
Fun Fact: Ebiragiro by’omukago gwa Bulaaya bye bivuddeko okwettanira ebizigo ebitaliimu Hex Type 2.
Nga olondawo wakati w’ebizigo eby’ekika kya 1 n’ekika kya 2, waliwo ensonga eziwerako z’olina okulowoozaako:
● Ebiragiro ebikwata ku butonde bw’ensi n’obukuumi .
● Omutendera ogwetaagisa ogw’okukuuma okukulukuta .
● Endabika eyagala (ekika 2 ebizigo bitera okuba ebitangaavu oba ebitaliimu langi) .
● Enkola y’okusaba n’ebisale .
Okutwaliza awamu, ebizigo eby’ekika kya 2 birungi ku bikozesebwa ebisinga obungi. Ziwa obuziyiza obulungi ennyo okukulukuta ate nga zikendeeza ku bulabe bw’obulamu n’obutonde bw’ensi. Naye, ebimu ku bikwata ku by’omu bbanga n’eby’okwerinda biyinza okuba nga bikyalina okwetaaga okusiiga ekika kya 1.
Okunoonyereza ku mbeera: Ennyonyi ennene ekola ennyonyi yakyusa okuva ku kika kya 1 okudda ku bizigo eby’ekika kya 2 olw’ekibinja kyayo ekipya. Ebizigo ebitaliimu hex byawa obukuumi obwenkanankana obw’okukulukuta ate nga bitereeza obukuumi bw’abakozi n’okukendeeza ku buzibu bw’obutonde.
Nga waliwo ebika by’ebizigo bya aldini ebiwerako, okulonda ekituufu ku pulojekiti yo kiyinza okukusoomooza. Wano waliwo ebintu ebikulu by’olina okulowoozaako:
.
● Omutindo gw’amakolero: Waliwo emitendera oba ebikwata ku nsonga eno ebirina okutuukirira (okugeza, AMS-C-5541 ku by’omu bbanga)?
● Ebiragiro ebikwata ku butonde bw’ensi: Waliwo obukwakkulizo ku nkozesa ya chromium eya hexavalent mu kitundu kyo?
● Enkola y’okusaba: Biki ebiriwo n’ebikozesebwa mu kusiiga ekizigo?
● Omuwendo: Biki ebisaasaanyizibwa ku buli kika ky’okusiiga, omuli okusiiga n’okusuula?
Bw’otunuulira n’obwegendereza ensonga zino, osobola okulonda ekizigo kya alodini ekisinga okutuukiriza ebyetaago bya pulojekiti yo.
PRO TIP: Bw’oba obuusabuusa, weebuuze ku muntu alina obumanyirivu mu kusiiga alodini. Bayinza okuwa obulagirizi ku kulonda ekizigo ekituufu ku byetaago byo ebitongole.
Wano waliwo mu bufunze obw’amangu obw’enjawulo enkulu wakati w’ebizigo eby’ekika kya 1 n’ekika kya 2:
Ekivamu ekyenkomerede | Ekika 1 (Hex chrome) . | Ekika 2 (ekitaliimu kitundu) . |
Ekika kya Chromium . | Hexavalent . | Trivalent . |
Okuziyiza okukulukuta . | Suffu | Suffu |
Endabika | Zaabu, kitaka, oba kitangaavu . | Ebiseera ebisinga bitangaavu oba ebitaliiko langi . |
Obulabe mu bulamu . | Amanyiddwa ekirungo ekitta kkansa . | Obulabe obutono . |
Okukosa obutonde bw’ensi . | Okusinga . | Okussa |
Enkola eza bulijjo . | Aerospace, Okwekuuma . | Amakolero aga bulijjo . |
Anodizing y’endala emanyiddwa ennyo mu bitundu bya aluminiyamu. Okufaananako ne alodine, egaba okuziyiza okukulukuta n’okutumbula eby’obugagga eby’okungulu. Kyokka, enkola n’ebivaamu bya njawulo nnyo.
Anodizing nkola ya masanyalaze ekola layeri ya okisayidi enzito, erimu obutuli ku ngulu kwa aluminiyamu. Ekitundu kinywezebwa mu kinaabiro ky’amasannyalaze ekya asidi ne kikolebwako amasannyalaze. Kino kireetera aluminiyamu okukola oxdize, ne kikola layeri ekuuma.
Fun Fact: Ekigambo 'anodize' kiva mu 'alode,' nga kino kye kisannyalazo ekirungi mu katoffaali k'obusannyalazo.
Enkola ya anodizing etera okuzingiramu emitendera egiwerako:
1.Okuyonja: Ekitundu kya aluminiyamu kiyonjebwa bulungi okuggyawo obucaafu bwonna.
2.ETCHING: Kungulu kukolebwa mu kemiko okukola obutonde obufaanagana.
3.Anodizing: Ekitundu kinywera mu kinaabiro ky’amasannyalaze ne kikolebwako amasannyalaze.
4.Langi (optional): Layisi zisobola okugattibwa ku layeri ya porous oxide okukola langi.
5.Okusiba: obutuli obuli mu layeri ya oxide busibibwa okulongoosa okuziyiza okukulukuta.
Ekivaamu anodized layer kiwanvu nnyo okusinga a aldine coating, mu bujjuvu 0.0001 ku 0.001 inches. Kino kiwa okwambala obulungi n’okuziyiza okusika.
6.2. Okugerageranya Alodine ne Anodized Finishs .
Wadde nga aldini ne anodizing byombi biwa okuziyiza okukulukuta kwa aluminiyamu, waliwo enjawulo enkulu mu kukola n’endabika.
Mu ngeri y’okuwangaala, okutwalira awamu ebizigo ebikoleddwa mu anodized biba bikaluba era nga bigumira okwambala okusinga aldini. Layer ya okisayidi enzito, enzibu esobola okugumira okusika okunene n’okwonooneka kw’omubiri. Alodine, olw’okuba omugonvu ennyo, asinga kusobola kwambala.
Naye, alodine mu bujjuvu awa obuziyiza obulungi obw’okukulukuta okusinga anodizing. Layer ya chromate etali ya buziba, ekiziyiza ekirungi ennyo ku bintu ebikosa. Layers ezikoleddwa mu anodized, okubeera porous, zisobola okusobozesa okuyingira okumu okw’ebintu ebikosa singa tebissiddwa bulungi.
Endabika y’enjawulo endala enkulu. Ebitundu ebikoleddwa mu anodized bisobola okusiigibwa langi mu langi ez’enjawulo, ne kiwa enkola ey’okukyukakyuka ennyo mu dizayini. Ebizigo bya alodini bikoma ku zaabu, kitaka oba endabika entangaavu.
Mu nkola, alodine etera okwettanirwa okukozesebwa mu masannyalaze olw’ebintu byayo eby’okutambuza. Anodized coatings zisinga kukwatagana n’okukozesebwa okwetaaga okukaluba n’okuziyiza okwambala.
Ebisale kye kintu ekirala eky’okulowoozaako. Okutwalira awamu anodizing ya bbeeyi okusinga aldine olw’enkola n’ebyuma ebizibu ennyo ebyetaagisa. Naye, obuwangaazi obuwanvu obw’ebitundu ebikoleddwa mu anodized busobola okumalawo ssente zino ezisooka.
Okusinziira ku ndaba y’obukuumi n’obutonde bw’ensi, alodini alina ebirungi ebimu. Hex-free type 2 alodine coatings zisingako obukuumi era zikuuma obutonde bw’ensi okusinga enkola z’ekinnansi ez’okufuula anodizing, ezitera okukozesa asidi ow’amaanyi n’ebyuma ebizito.
6.3. Okulonda okumaliriza okutuufu ku bitundu byo ebya aluminiyamu .
Nga olina enjawulo wakati wa aldini ne anodizing mu birowoozo, olonda otya okumaliriza okutuufu ku bitundu byo ebya aluminiyamu? Wano waliwo ebintu ebikulu by’olina okulowoozaako:
● Ebyetaago by’okuziyiza okukulukuta .
● Okwambala n'okuziyiza okusika ebyetaago .
● Endabika ne langi z’oyagala .
● Ebyetaago by’okutambuza amasannyalaze .
● Omuwendo gw'ensimbi ezisaasaanyizibwa n'okufulumya .
● Ebiragiro ebikwata ku byokwerinda n’obutonde bw’ensi .
Okutwaliza awamu, alodine kirungi nnyo eri ebitundu ebyetaagisa:
● Okuziyiza okukulukuta okw’amaanyi .
● Okutambuza amasannyalaze .
● Omuwendo omutono .
● Okufulumya amangu .
Anodizing etera okwettanirwa ku bitundu ebyetaaga:
● Okuziyiza okwambala okw’amaanyi n’okukutuka .
● Okuyooyoota langi ez'enjawulo .
● Ekizigo ekinene, ekiwangaala ennyo .
Pro tip: Mu mbeera ezimu, okugatta alodine ne anodizing kisobola okuwa ekisinga obulungi mu nsi zombi. Ekizigo kya alodine kiyinza okusiigibwa nga base layer okusobola okuziyiza okukulukuta, okugobererwa anodizing okusobola okuziyiza okwambala ne langi.
Wano waliwo mu bufunze enjawulo enkulu wakati wa aldini ne anodizing:
Ekivamu ekyenkomerede | Aldine . | anodizing . |
Obugumu bw’okusiiga . | 0.00001 - yinsi 0.00004 . | 0.0001 - yinsi 0.001 . |
Okuziyiza okukulukuta . | Suffu | Kirungi |
Yambala obuziyiza . | Lungi katono | Suffu |
Endabika | Zaabu, kitaka oba clear . | Langi ez'enjawulo . |
Obutambuzi bw’amasannyalaze . | Kirungi | Aavu |
Omuwendo | Okussa | Okusinga . |
Okukosa obutonde bw’ensi . | Wansi (ekika 2) . | Okusinga . |
Mu nkomerero, okulonda wakati wa alodini ne anodizing kisinziira ku byetaago ebitongole eby’okusaba kwo. Bw’olowooza n’obwegendereza ensonga ezo waggulu n’okwebuuza ku bakugu mu kusiiga ebizigo, osobola okulonda okumaliriza okusinga okutuukiriza ebyetaago byo eby’omutindo, endabika, n’omuwendo.
Okuddaabiriza okutuufu kye kikulu mu kulaba ng’ebifo ebisiigiddwamu eddagala lya aldine bikola okumala ebbanga eddene. Wadde nga alodine egaba okuziyiza okukulukuta okulungi ennyo, tekiba kya kuziyiza ddala. Okukebera n’okulabirira buli kiseera kiyinza okuyamba okwongera ku bulamu bw’ebitundu byo ebisiigiddwa.
Ebikolwa by’okukebera:
.
● Faayo nnyo ku mbiriizi, enkoona, n’ebitundu ebirina okwambala okw’amaanyi oba okukusika.
● Kozesa endabirwamu enkulu oba microscope okukebera oba waliwo enjatika oba ppini entonotono mu kizigo.
Bw’olaba obulabe bwonna, kikulu okugikolako mu bwangu. Ebikunya ebitono oba ebifo eby’okwambala osobola okubikwatako ne ‘amodine touch-up pens’ oba bbulawuzi. Ebitundu ebinene biyinza okwetaagisa okweyambula n’okubisiigako okusiiga.
Enkola y’okuyonja:
● Kozesa ebyuma ebiyonja ebikaluba, ebitaliimu pH n’engoye oba bbulawuzi ezigonvu.
● Weewale ebyuma ebiyonja oba paadi ezisobola okukunya ekizigo.
● Okunaaba obulungi n’amazzi amayonjo era okale ddala.
● Tokozesa biwunyiriza oba eddagala erikambwe eriyinza okukendeeza ku kizigo kya aldini.
Fun fact: Ebizigo bya alodine byewonya okutuuka ku ddaala. Singa esika, layeri ya chromate esobola okusenguka mpola n’okuddamu okusiba ekitundu ekyonoonese.
Okwoza n’okulabirira buli kiseera kiyinza okuyamba okuziyiza okuzimba obucaafu, obucaafu, n’ebintu ebikosa ku ngulu. Kino kiyinza okugaziya ennyo obulamu bw’ekizigo kya aldini ne aluminiyamu eyali wansi.
Pro tip: Ku bitundu ebirina okwambala ennyo oba okukusika, lowooza ku kusiiga topcoat entangaavu ku layeri ya aldine. Kino kiyinza okuwa obukuumi obw’enjawulo ku kwonooneka kw’omubiri.
Bw’oba okola ne alodine n’ebizigo ebirala ebikyusa chromate, obukuumi bulijjo bulina okuba ekintu ekikulu ennyo. Ebizigo bino bisobola okubaamu eddagala ery’obulabe eryetaaga okukwatibwa obulungi n’okusuula.
Enkola z’obukuumi:
● Bulijjo yambala ebyuma ebikuuma omuntu (PPE) ng’okwata eddagala lya aldine. Kuno kw’ogatta ggalavu, okukuuma amaaso, n’ekyuma ekiyamba okussa singa ofuuyira.
● Kola mu kifo ekirimu empewo ennungi okwewala okussa omukka.
● Weewale okukwatagana n’olususu n’ebizigo bya aldine. Singa okwatagana, naaba bulungi ne ssabbuuni n’amazzi.
.
● Teeka solutions za aldine mu kifo ekiyonjo era ekikalu okuva ku musana obutereevu.
Okwegendereza obutonde bw’ensi:
● Ebizigo bya alodine bisobola okuba eby’obulabe eri obulamu bw’omu mazzi. Weewale okuzisumulula mu midumu oba mu mazzi.
● Okusuula kasasiro wa aldine mu ngeri entuufu okusinziira ku mateeka g’ekitundu. Kino kiyinza okwetaagisa okukozesa empeereza y’okusuula kasasiro ow’obulabe alina layisinsi.
● Totabula kasasiro wa aldine n’eddagala eddala, kubanga kino kiyinza okuleeta ebikolwa eby’obulabe.
Okuddamu okukola n’okusuula ebintu:
● Ebitundu ebisiigiddwa alodine bitera okuddamu okukozesebwa ku nkomerero y’obulamu bwabyo. Kebera mu kifo kyo eky’okuddamu okukola ebintu mu kitundu kyo omanye ebiragiro.
● Singa okuddamu okukola ebintu si kya kukola, suula ebitundu ebisiigiddwa nga kasasiro ow’obulabe.
● Toyokya bitundu bisiigiddwako alodine, kubanga kino kiyinza okufulumya omukka ogw’obutwa.
Jjukira nti hexavalent chromium (esangibwa mu kika kya 1 ebizigo) kimanyiddwa nga kkansa. Okubikkulwa kuyinza okuleeta ensonga z‟obulamu ez‟amaanyi. Bulijjo okukulembeza obukuumi era ogoberere enkola entuufu ey’okukwata.
Okunoonyereza ku mbeera: Ekifo eky’okukolamu ebintu kyakyusibwa ne kidda ku bizigo bya alodini eby’ekika kya 2 ebitaliimu hex okusobola okutumbula obukuumi bw’abakozi. Nga bamalawo chromium ya hexavalent mu nkola yaabwe, baakendeeza ku bulabe eri obulamu era ne banguyiza enkola zaabwe ez’okusuula kasasiro.
Wano waliwo mu bufunze obw’amangu obw’obukodyo obukulu obw’obukuumi n’okukwata:
● Yambala PPE entuufu .
● Kola mu bifo ebirimu empewo ennungi .
● Weewale okutuukirira olususu .
● Okutereka obulungi eby'okugonjoola .
● Okusuula kasasiro buli kiragiro .
● Okuddamu okukola bwe kiba kisoboka .
Ebiseera eby’omumaaso eby’okumaliriza alodini bitangaavu, nga waliwo obuyiiya obugenda mu maaso n’okukulaakulana mu tekinologiya ow’okusiiga chromate conversion. Abanoonyereza n’abakola ebintu bino buli kiseera bakola enteekateeka empya n’enkola z’okukozesa okusobola okutumbula omulimu, obukuumi, n’omukwano ogw’obutonde.
Ekitundu ekimu ekisanyusa eky’obuyiiya kiri mu kukulaakulanya ebizigo ebitali bya chromate. Ebizigo bino bikozesa kemiko endala, gamba nga zirconium oba titanium compounds, okusobola okukuuma okukulukuta awatali kukozesa chromium.
Fun Fact: NASA ekoze ekizigo ekitali kya chromate ekiyitibwa NASA-426 okukozesebwa ku nnyonyi n’ennyonyi ezikola obulungi.
Ekirala ekisuubiza obuyiiya kwe kukozesa nanotechnology mu kukyusa ebizigo. Nga bayingiza nanoparticles mu nkola y’okusiiga, abanoonyereza basobola okutumbula eby’obugagga nga okuziyiza okukulukuta, obugumu, n’obusobozi bw’okwewonya.
Enkulaakulana mu nkola z’okusiiga, gamba ng’okufuuyira n’okusiiga bbulawuzi, nazo zigaziya enkola y’okusiiga aldini mu ngeri nnyingi. Enkola zino zisobozesa okufuga okutuufu ku bugumu bw’okusiiga n’okubikka, wamu n’obusobozi bw’okusiiga ebifaananyi ebizibu n’ebitundu ebikaluba okutuukako.
Nga okumanyisa abantu ku butonde bweyongera, waliwo puleesa eyeyongera okukendeeza ku nkozesa y’eddagala ery’obulabe nga hexavalent chromium mu nkola z’amakolero. Ebizigo ebikyusa chromate, omuli ne alodini bizze mu kwekenneenya olw’engeri gye biyinza okukosaamu obutonde bw’ensi n’ebyobulamu.
Mu kuddamu, ebitongole ebifuga okwetoloola ensi yonna biteeka mu nkola amateeka amakakali ku nkozesa n’okusuula ebirungo bya chromium. Okugeza nga:
● Okulungamya omukago gwa Bulaaya kuziyiza okukozesa chromium ow’ekika kya hexavalent mu nkola ezimu.
● Ekitongole kya Amerika ekivunaanyizibwa ku kukuuma obutonde bw’ensi (EPA) kitaddewo ekkomo ery’amaanyi ku bucaafu obuva mu chromium n’okusuula kasasiro.
● Ensi nnyingi zeetaaga olukusa olw’enjawulo n’enkola z’okukwata ebirungo bya chromium eby’ekika kya hexavalent.
Enkyukakyuka zino mu mateeka ze zivuga enkulaakulana n’okwettanira enkola ezisingawo ezikuuma obutonde (eco-friendly alternatives) okusinga ebizigo eby’ennono eby’okukyusa chromate. Hex-free type 2 alodine coatings, ezikozesa trivalent chromium mu kifo kya hexavalent chromium, zeeyongera okwettanirwa olw’okukosebwa kwabyo okutono ku butonde n’okukwata obukuumi.
Ebirala ebikozesebwa mu kukola obutonde bw’ensi (eco-friendly alternatives) okusinga ebizigo ebikyusa chromate mulimu:
● Ebizigo ebiva mu zirconium .
● Ebizigo ebikozesebwa titanium .
● Ebizigo bya sol-gel .
● Ebizigo ebikoleddwa mu butonde .
Wadde nga bino ebirala biyinza obutakwatagana na nkola ya chromate coatings mu nkola zonna, biwa eby’okulonda ebisuubiza okukendeeza ku butonde bw’ensi obuva mu kukuuma okukulukuta.
Okutunuulira eby'omu maaso:
Ebiseera eby’omumaaso eby’okumaliriza arodine byolekedde okubumbibwa olw’okugatta obuyiiya bwa tekinologiya n’okulabirira obutonde bw’ensi. Nga abanoonyereza bakola ebizigo ebipya, eby’omutindo ogwa waggulu nga bitono ku butonde bw’ensi, abakola ebintu bajja kwetaaga okutebenkeza omutindo, omuwendo, n’okuyimirizaawo mu kulonda kwabwe.
Ebimu ku bikulu ebigenda mu maaso mu kulaba mulimu:
● Okugenda mu maaso n’okukola ebizigo ebitali bya chromate ebikyusa .
● Okwongera okukozesa nanotechnology n'ebintu ebirala eby'omulembe .
● Essira erisinga okussa ku kwekenneenya enzirukanya y’obulamu n’emisingi gy’okukola dizayini y’obutonde .
● Ebiragiro ebikakali mu nsi yonna ku ddagala ery’obulabe .
● Okwetaaga okweyongera okusiiga ebizigo ebisobola okuwangaala era ebikuuma obutonde bw’ensi .
Nga esigala ku mwanjo mu mitendera gino n’okukulembeza obuyiiya n’okuyimirizaawo, amakolero agamaliriza alodine gasobola okugenda mu maaso n’okuwa obukuumi obw’omutindo ogwa waggulu obw’okukulukuta ate nga bikendeeza ku butonde bw’ensi. Ebiseera eby’omu maaso bitangaavu eri abo abasobola okukyusaamu n’okuyiiya mu mulimu guno ogw’essanyu.
Mu kumaliriza, ebizigo bya alodini kye kimu ku bintu ebikulu mu kitabo ky’ebikozesebwa eky’omulembe. Olw’okuziyiza okukulukuta okw’ekitalo, okukozesebwa mu ngeri nnyingi, n’obuyiiya obugenda mu maaso, bitegekeddwa okusigala ng’omuzannyi omukulu mu kukuuma kungulu okumala emyaka egiyise.
Bw’otegeera emisingi gya alodini, okulowooza ku byetaago byo ebitongole, n’okukolagana n’abakugu abalina obumanyirivu, osobola okusumulula obusobozi obujjuvu obw’ebizigo bino eby’amaanyi ku pulojekiti yo eddako.
Kale bw’oba nga weetegese okutwala ebitundu byo ebya aluminiyamu ku ddaala eddala ne alodini, tolwawo Tuukirira abakugu ku Team MFG . Tuli wano okukuyamba buli mutendera, okuva ku kulonda okusiiga okutuuka ku kukebera okusembayo.
Q: Alodini okumaliriza ki, era kiganyula kitya enkola z’okukola ebintu?
A: Alodine ye chromate conversion coating ekuuma ebyuma obutakulukuta era erongoosa okunyweza kwa langi.
Q: Osiiga otya eddagala lya aldine chromate coating, era nkola ki ez’enjawulo?
A: Alodini asobola okusiigibwa ng’osika, okunnyika/okunnyika oba okufuuyira. Okunnyika y’enkola esinga okumanyibwa.
Q: Lwaki okuggwa kwa aldini kutwalibwa ng’ekikulu mu bitundu bya CNC eby’ekyuma?
A: Alodine egaba okukuuma okukulukuta awatali kukyusa nnyo bipimo bya kitundu, ekigifuula ennungi ennyo ku bitundu bya CNC ebituufu.
Q: Buwanvu bwa buwanvu bwa chromate conversion coating n’amakulu gaakyo?
A: Ebizigo bya chromate biva ku yinsi 0.25-1.0 μm (0.00001-0.00004 inches) obuwanvu, ekiwa obukuumi nga kitono mu bipimo.
Q: Njawulo ki enkulu wakati w’ekika kya I n’ekika kya II ekimaliriziddwa?
A: Ekika kya I kirimu chromium eya hexavalent era nga ya bulabe nnyo. Ekika kya II kikozesa chromium ya trivalent era nga kisingako obukuumi.
Q: Okumaliriza aldini kulongoosa kutya obutambuzi bw’amasannyalaze mu bitundu by’ebyuma?
A: Ekizigo ekigonvu ekya Alodine kigisobozesa okukuuma obutakulukuta awatali kuziyiza nnyo nkola ya masannyalaze.
Q: Okumaliriza kwa aldini kuyinza okusiigibwa ku byuma ebitali bya aluminiyamu?
A: Yee, alodini asobola okukozesebwa ku byuma ebirala nga ekikomo, magnesium, cadmium, n’ekyuma ekikoleddwa mu zinki.
Q: Biki ebitunuulirwa mu butonde nga alodini biwedde?
A: Hexavalent chromium mu Type I alodine kimanyiddwa nga kkansa era kyetaagisa okukwata n’okusuula mu ngeri ey’enjawulo.
Q: Omuwendo gw’okumaliriza amodini gugeraageranyizibwa gutya n’obujjanjabi obulala obw’okungulu?
A: Okutwalira awamu alodini wa bbeeyi ntono okusinga obujjanjabi obulala nga anodizing olw’enkola yaayo ennyangu ey’okugikozesa.
Team MFG kkampuni ekola amangu era nga yakuguka mu ODM ate OEM etandika mu 2015.