Wali weebuuzizza engeri ebitundu by’ebyuma mu bintu ebya bulijjo gye bikuuma endabika yabyo nga bimasamasa n’okuziyiza okukulukuta? Eky’okuddamu kiri mu bukodyo bw’okumaliriza kungulu nga anodizing ne electroplating. Enkola zino zitumbula eby’obugagga by’ebitundu by’ebyuma, naye zikola mu ngeri ez’enjawulo.
Anodizing ne electroplating nkola bbiri ezitera okukozesebwa okulongoosa obuwangaazi, okuziyiza okukulukuta, n’endabika y’ebitundu by’ebyuma. Wadde ng’obukodyo bwombi buzingiramu enkola z’amasannyalaze, byawukana mu nkola yaabyo n’ebivaamu bye bivaamu.
Mu kiwandiiko kino, tujja kunoonyereza ku njawulo enkulu wakati wa anodizing ne electroplating. Ojja kuyiga ku mpisa ez’enjawulo eza buli nkola, ebyuma bye bisobola okukozesebwa, n’okukozesebwa kwazo okwa bulijjo mu makolero ag’enjawulo. Bw’otegeera enjawulo zino, ojja kuba n’ebikozesebwa ebirungi okulonda enkola entuufu ey’okumaliriza ku ngulu ku byetaago byo ebitongole, ka kibeere mu kukola, okukola ebintu, oba yinginiya.
Anodizing nkola ya masanyalaze eyongera ku layeri ya okisayidi ey’obutonde ku bitundu by’ebyuma naddala aluminiyamu. Kizingiramu okunnyika ekyuma mu kinaabiro eky’amasannyalaze n’okusiiga amasannyalaze. Kino kireetera ion za okisigyeni okukolagana n’ekyuma ku ngulu, ne kitondekawo oluwuzi lwa okisayidi oluzitowa, olusinga okugumira embeera.
Mu kiseera kya anodizing, ekyuma kikola nga anode mu katoffaali k’amasannyalaze. Amasannyalaze bwe gateekebwako, ion za okisigyeni okuva mu kiyungo ky’amasannyalaze nga zirina atomu za aluminiyamu ku ngulu. Zikola oluwuzi lwa aluminiyamu oxide oluzibu era oluziyiza okukulukuta okusinga ekyuma kyennyini.
Enkola y’obusannyalazo (electrochemical mechanism) ezimba oluwuzi lwa okisayidi okuyita mu nkola efugibwa n’obwegendereza:
Atomu za aluminiyamu ku buziba obufulumya ku ngulu ne zifuuka ion ezirina omusannyalazo omulungi.
Ayoni zino zisenguka nga ziyita mu layeri ya okisayidi eriwo nga zoolekera electrolyte.
Mu kiseera kye kimu, ayoni za okisigyeni ezirina ekisannyalazo ekitali kirungi zitambula okuva mu kiyungo ky’obusannyalazo okudda ku ngulu w’ekyuma.
Oxygen ne aluminium ions zikola, nga zikola aluminium oxide (AL2O3) ku ngulu.
Enkola eno bw’egenda mu maaso, layeri ya okisayidi ekula, egaba obukuumi obw’amaanyi n’okuwangaala.
Waliwo ebika bisatu ebikulu eby’okufuula anodizing, nga buli kimu kirina eby’obugagga eby’enjawulo n’okukozesebwa:
Ekika kya I: asidi wa chromic anodize (CAA) .
Ekika kya II: asidi wa sulfuric anodize (SAA) .
Ekika III: ANODize omuzibu .
Wadde nga aluminiyamu kye kyuma ekisinga okubeera mu anodized, enkola eno esobola n’okukozesebwa ku titanium, magnesium, n’ebyuma ebirala ebitali bya kyuma.
Chromic Acid Anodize (CAA), oba ekika kya I anodizing, ekola layeri ya okisayidi ennyimpi era ennene nga ekozesa asidi wa chromic nga electrolyte. Firimu evuddemu egonvu okusinga ebika ebirala ebya anodizing naye egaba okuziyiza okukulukuta okulungi. CAA etera okukozesebwa mu nkola z’omu bbanga nga muno layeri ennyimpi era ekuuma.
sulfuric acid anodize (SAA), oba ekika kya II anodizing, kye kika ekisinga okumanyibwa. Ekozesa asidi wa sulfuric nga electrolyte, ekivaamu thicker oxide layer okusinga ekika kya I. Type II anodizing ekuwa okwambala obulungi n’okukulukuta, ekigifuula esaanira okuzimba, automotive, n’ebintu ebikozesebwa.
Ekika kya IIB kya kika kya II, nga kivaamu layeri egonvu okusinga ekika kya II eky’omutindo. Ewa bbalansi wakati wa firimu ennyimpi ey’ekika kya I n’oluwuzi oluwanvu olw’ekika kya II.
Hard anodize, oba type III anodizing, ekozesa ekirungo kya sulfuric acid ekikuŋŋaanyiziddwa ennyo ne vvulovumenti eya waggulu okukola layeri ya okisayidi enzito, enkalu. Kungulu okuvaamu kugumira nnyo era kuwangaala, ekigifuula ennungi ennyo mu makolero ng’ebitundu by’omu bbanga, ebitundu by’ebyuma, n’ebifo eby’okwambala ennyo.
Hard anodizing egaba okuziyiza okusibibwa n’okukulukuta okw’ekika ekya waggulu bw’ogeraageranya n’ebika ebirala. Ewa okumaliriza okuwangaala, obukuumi era nga zisobola okugumira embeera enkambwe n’okunyigirizibwa okw’ebyuma.
Anodizing ekuwa emigaso emikulu egiwerako:
Okuziyiza okukulukuta : Omusuwa gwa okisayidi omunene gukuuma ekyuma ekiri wansi okuva ku kukulukuta, ne mu mbeera enzibu.
Enhanced surface hardness and wear resistance : anodized surfaces zikaluba era zigumira okukunya n’okwambala, nga zigaziya obulamu bw’ekyuma.
Okuyooyoota langi z’osobola okulonda nga tuyita mu kusiiga langi : oluwuzi lwa porous oxide lusobola okunyiga langi, okusobozesa langi ez’enjawulo ezikolebwa mu kuyooyoota.
Enkola z’okuziyiza amasannyalaze : Layers ezikoleddwa mu anodized tezikola, ekizifuula ezisaanira okukozesebwa mu kuziyiza amasannyalaze.
Enkola ekuuma obutonde : Anodizing nkola nnyonjo era eyamba obutonde bw’ensi bw’ogeraageranya n’enkola endala ez’okungulu.
Wadde nga kiganyulwa, anodizing erina ebimu ku bikoma:
Limited to certain metals : Anodizing ekola bulungi ku aluminiyamu ne titanium. Tekikola bulungi oba tekisaanira byuma birala.
thin oxide layer okugerageranya ku bimu ku bizigo ebirala : ate anodizing ekuwa obukuumi obulungi, oxide layer egonvu nnyo bw’ogeraageranya n’enkola endala ezimu ez’okungulu.
Okwongera okukutuka mu aloy ezimu : Ekikolwa ekikaluba eky’okufuula anodizing kisobola okufuula aloy ezimu eza aluminiyamu okubeera enzibu era ezitera okukutuka.
Omuwendo omunene ku bungi obutono : Anodizing esobola okuba ey'ebbeeyi okusinga ku zimaliriza endala ku misinde emitono egy'okufulumya olw'ebisale by'okuteekawo n'obudde bw'okukola.
Electroplating nkola ekozesa amasannyalaze okusiiga ekintu eky’ekyuma n’oluwuzi olugonvu olw’ekyuma ekirala. Kitumbula endabika ya substrate, okuziyiza okukulukuta, obutambuzi, n’ebintu ebirala. Ebyuma ebisinga okukozesebwa mu kukola amasannyalaze ye chromium, nickel, copper, gold, ne silver.
Mu kukola amasannyalaze, ekintu ekigenda okuteekebwako (substrate) kinywezebwa mu kisoolo ky’amasannyalaze ekirimu ion z’ebyuma ezisaanuuse. Akasannyalazo akatereevu kassibwako, nga substrate ekola nga cathode ne metal electrode (ekyuma ekikuba) nga anode. Amasannyalaze galeetera amasannyalaze g’ekyuma agasiiga okusenguka okugenda mu substrate ne gakola oluwuzi olugonvu era olunywerera.
Enkola y’okukola amasannyalaze erimu emitendera gino wammanga:
Okwoza n’okuteekateeka ekifo eky’okungulu .
Okunnyika mu substrate ne anode mu electrolyte bath .
Okukozesa amasannyalaze obutereevu okutandika okutambula kw’ekyuma ion .
Okuteeka ekyuma ekisiiga ku ngulu w’ekisengejja .
Okunaaza n’oluvannyuma lw’okulongoosa ekintu ekikoleddwa .
Electroplating esobola okugabanyizibwamu mu bugazi mu bika bibiri:
Decorative Electroplating : Ayongera ku ndabika y'ebintu nga biwedde okusikiriza, ebimasamasa oba ebya langi. Eby’okulabirako mulimu chrome-plated automotive trim ne gold-plated jewelry.
Functional electroplating : Erongoosa eby’obugagga ebitongole ebya substrate, gamba ng’okuziyiza okukulukuta, okuziyiza okwambala, oba okutambuza amasannyalaze. Ekika kino kikozesebwa nnyo mu nkola z’amakolero.
Ekika ekirala eky’okusiiga, ekyuma ekitaliimu masanyalaze, tekikwetaagisa nsibuko ya kasannyalazo ey’ebweru. Mu kifo ky’ekyo, kyesigamye ku nkola y’okukendeeza eddagala okuteeka ekyuma ku substrate.
Nickel plating ekozesebwa nnyo mu makolero ag’enjawulo olw’obulungi bwayo obulungi obw’okukulukuta n’okuziyiza okwambala. Ewa ebitundu by’ebyuma ebikuuma n’okuyooyoota mu bitundu by’emmotoka, eby’omu bbanga, eby’amasannyalaze, n’ebintu ebikozesebwa. Nickel plating era ekola nga undercoat eri enkola endala ez’okusiiga, gamba nga chromium plating.
Chromium plating ekuwa ekimalirizo ekimasamasa, ekimasamasa, era ekiwangaala ekiyamba okusikiriza obulungi ebintu ate nga kikuwa okukulukuta okulungi ennyo n’okuziyiza okwambala. Etera okukozesebwa ku bitundu by’emmotoka, ebikozesebwa mu kuyonja, n’ebitundu by’amakolero. Chromium plating eyinza okuba ey’okuyooyoota oba okukaluba okusinziira ku byetaago by’okukozesa.
Copper plating ekozesebwa nnyo mu by’amasannyalaze olw’obutambuzi bw’amasannyalaze obulungi n’okusobola okusengejja. Kikozesebwa ku bipande bya circuit ebikubiddwa, ebiyungo, n’ebitundu ebirala eby’amasannyalaze. Okusiiga ekikomo nakyo kikola nga undercoat ku nkola endala ez’okusiiga, gamba nga nickel ne chromium.
Silver plating, okufaananako ekikomo, ekola amasannyalaze amangi era ekozesebwa mu kukwatagana kw’amasannyalaze, mu switch, n’ebiyungo. Amakolero g’omu bbanga gakozesa okusiiga ffeeza olw’obusobozi bwago obulungi obw’okutambuza ebbugumu n’okuziyiza okukuba ebikonde.
Electroplating ekuwa ebirungi ebiwerako:
Ebyuma eby’enjawulo bisobola okuteekebwamu, ne kisobozesa okukola ebintu bingi mu nkola.
Okulongoosa okuziyiza okukulukuta kwongera ku bulamu bw’ebintu ebiteekeddwako.
Enhanced electrical conductivity kigifuula esinga obulungi ku bitundu by’ebyuma.
Okumaliriza okuyooyoota n’ebyuma eby’enjawulo kuwa aesthetic appeal.
Okuddaabiriza n’okuzzaawo ebifo ebiyambalwa bisobola okutuukibwako nga tuyita mu kukola ebyuma ebikuba amasannyalaze.
Wadde nga kiganyulwa, amasannyalaze galina ebizibu ebimu:
Enkola eno erimu eddagala ery’obutwa n’ebyuma ebizito, ebiyinza okuleeta obulabe ku butonde bw’ensi singa tebiddukanyizibwa bulungi.
Electroplating enywa amaanyi mangi ag’amasannyalaze, ekigifuula amaanyi.
Abakozi bayinza okwolekagana n’obulabe eri obulamu olw’okukwatibwa eddagala ery’obulabe. 4.Ekyetaagisa mu kuddukanya kasasiro mu ngeri ey’amaanyi kyetaagisa okuziyiza obucaafu bw’obutonde.
anodizing . Okumaliriza ku ngulu n’okusengejja ebyuma (electroplating) nkola za njawulo ez’okulongoosa ku ngulu nga zirina enjawulo enkulu mu nkola zaabwe n’ebivaamu. Anodizing ekola layeri ya okisayidi ekuuma ku ngulu w’ekyuma, ate electroplating n’eteeka layeri y’ekyuma ekirala ku substrate.
Anodizing okusinga ekozesebwa ku aluminiyamu ne titanium, so nga electroplating esobola okukozesebwa ku byuma eby’enjawulo, omuli ebyuma, ekikomo, n’ekikomo. Enkola ya anodizing efulumya layer ya oxide egonvu bw’ogeraageranya n’oluwuzi lw’ekyuma oluteekebwa nga lukozesa electroplating.
Eby’obugagga by’ebizigo nabyo byawukana:
Layers ezikoleddwa mu anodized zikaluba ate nga zigumira okwambala naye nga tezikola bulungi.
Electroplated coatings zikuwa conductivity ennungi n’engeri nnyingi ez’okuyooyoota.
Okutwalira awamu obutonde, anodizing etwalibwa ng’ey’obukuumi, kuba terimu byuma bizito. Kyokka, okukozesa amasannyalaze kiyinza okuleeta obulabe ku butonde n’obulamu olw’okukozesa eddagala ery’obutwa.
Aspect | anodizing | electroplating . |
---|---|---|
Enkola y’okukola . | Ekola oluwuzi lwa okisayidi . | Ebitereke eby’ekyuma layer . |
Ebyuma ebikozesebwa . | Okusinga aluminiyamu ne titanium . | Ebyuma eby’enjawulo (Ekyuma, ekikomo, n’ebirala) |
Obugumu bw’okusiiga . | Layers ezigonvu . | Layers Ennene . |
Obukakanyavu . | Okusinga . | Okussa |
Yambala obuziyiza . | Okusinga . | Okussa |
Obutambuzi . | Okussa | Okusinga . |
Okukosa obutonde bw’ensi . | Okutwalira awamu obukuumi . | Obulabe obuyinza okuva mu ddagala . |
Anodizing asanga enkozesa ennene mu by’ennyonyi, eby’emmotoka, eby’okuzimba, n’ebintu ebikozesebwa mu kukozesa ebintu. Ebitundu bya aluminiyamu ebikoleddwa mu anodized bitera okubeera mu bitundu by’ennyonyi, ebikozesebwa mu kuzimba, n’ebyuma ebikozesebwa mu by’amasannyalaze. Enkola eno egaba okuziyiza okukulukuta, okuwangaala, n’okulabika obulungi ku nkola zino.
Electroplating ekozesebwa nnyo mu by’emmotoka, ebyuma eby’amasannyalaze, eby’okwewunda, n’eby’omu bbanga. Eby’okulabirako mulimu:
Chrome-plated Automotive trim ne nnamuziga .
Ebintu eby’okwewunda ebikoleddwa mu zaabu n’ebyuma ebikozesebwa mu bulamu obwa bulijjo .
Ebitundu by’omu bbanga ebiteekeddwa mu nickel .
Ebipande ebikubibwa ebikubiddwa ekikomo .
Okulonda wakati wa anodizing ne electroplating kisinziira ku byetaago ebitongole eby’okukozesa, gamba ng’ekyuma kya substrate, eby’obugagga ebyetaagisa, omuwendo, n’okulowooza ku butonde.
Bw’oba osalawo wakati wa anodizing ne electroplating, lowooza ku nsonga zino wammanga:
Ekyuma ekiziyiza okuzimba: Anodizing esaanira aluminiyamu ne titanium, ate electroplating esobola okusiigibwa ku byuma eby’enjawulo.
Eby’obugagga ebyetaagisa: Anodizing ekuwa obuziyiza obulungi obw’okwambala n’obukaluba, ate amasannyalaze gawa enkola ey’obutambuzi n’okuyooyoota.
Ebisale: Okutwalira awamu anodizing esinga kusaasaanya ssente nnyingi ku mirimu eminene, ate nga electroplating eyinza okuba ey’ebyenfuna eri ebitundu ebitono.
Enkosa y’obutonde: Anodizing etera okwettanirwa olw’obulabe bwayo obutono mu butonde n’obulamu bw’ogeraageranya n’okubunyisa amasannyalaze.
Anodizing y’esinga okwettanirwa nga:
Substrate ye aluminiyamu oba titanium.
Okuziyiza okwambala ennyo n’okukaluba byetaagibwa.
Ekintu ekiwangaala era ekiziyiza okukulukuta kyetaagisa.
Ebintu ebikwata ku butonde bw’ensi bye bikulembeza.
Electroplating y’esinga okwettanirwa nga:
Substrate kye kyuma ekitali kya aluminiyamu oba titanium.
Obutambuzi bw’amasannyalaze kikulu nnyo.
Ebintu ebingi eby’okuyooyoota ebimaliriziddwa byetaagibwa.
Ebizigo ebinene era ebikuuma byetaagibwa.
Mu mbeera ezimu, enkola zombi zisobola okugattibwa, gamba ng’okukozesa anodizing nga pre-treatment nga tebannaba kukola electroplating. Omugatte guno gusobola okutumbula okunywerera n’okuwangaala kw’ekizigo ekikoleddwa mu ngeri ey’amasannyalaze.
Mu nkomerero, okulonda wakati w’okufuula anodizing ne electroplating kisinziira ku byetaago ebitongole eby’okukozesa. Lowooza ku bintu, eby’obugagga by’oyagala, omuwendo, n’ensonga z’obutonde okulonda enkola esinga okukusaanira ku byetaago byo.
Q:Ebyuma byombi n’ebitali bikozesebwa bisobola okufumbirwa?
Nedda, ebyuma ebimu byokka nga aluminiyamu, titanium, ne magnesium bye bisobola okukolebwamu anodized. Ebitali bikozesebwa n’ebyuma ebirala ng’ekyuma tebisobola kukola layeri ya okisayidi eyeetaagisa mu kiseera ky’okufuula anodizing.
Q:Kiki ebikosa obutonde bw’ensi eby’okufuula anodizing vs. electroplating?
Okutwalira awamu okufuula anodizing kitwalibwa ng’ekintu ekitali kya bulabe eri obutonde bw’ensi okusinga okukola amasannyalaze. Tekizingiramu byuma bizito n’eddagala ery’obutwa ekigifuula ey’obukuumi eri abakozi ate nga kyangu okuddukanya kasasiro.
Q:Ebisale bya anodizing bigeraageranye bitya ne electroplating ku pulojekiti ennene?
Anodizing esobola okubeera n’omuwendo okusinga amasannyalaze ku pulojekiti ennene. Ebisale by’okuteekawo n’obudde bw’okukola anodizing bitera okuba wansi naddala nga okola ku bitundu bya aluminiyamu.
Q:Bino ki ekimanyiddwa ennyo mu kugonjoola ebizibu ku nkola zombi?
Ku byombi anodizing ne electroplating, okuteekateeka obulungi kungulu kikulu nnyo. Kakasa nti ebitundu biba biyonjo era nga tebiriimu bucaafu. Londoola ekirungo kya electrolyte n’okukuuma density ya current esaanira n’ebbugumu okusobola okufuna ebisinga obulungi.
Anodizing ne electroplating biwa emigaso egy’enjawulo ku kumaliriza ebyuma ku ngulu. Anodizing ekola layeri ya oxide ekuuma, ate electroplating eteeka layer y’ekyuma ku substrate. Okulonda kusinziira ku bintu nga ebyuma ebisookerwako, eby’obugagga ebyetaagisa, omuwendo, n’okukosa obutonde bw’ensi.
Buli nkola erina enkozesa entongole mu makolero nga eby’omu bbanga, eby’emmotoka, eby’amasannyalaze, n’ebintu ebikozesebwa.
Lowooza ku byetaago byo ebitongole ng’olonda enkola y’okumaliriza kungulu. Weebuuze ku bakugu okuzuula eky’okukola ekisinga obulungi ku pulojekiti yo.
Londa anodizing ku bitundu bya aluminiyamu oba titanium ebyetaaga okuziyiza okukulukuta n’okuwangaala. Weeroboze amasannyalaze ng’obutambuzi oba okusikiriza okuyooyoota kikulu nnyo eri ebyuma ebirala.
Okutegeera enjawulo wakati wa anodizing ne electroplating kisobozesa okusalawo okutegeerekeka okulongoosa omulimu, omuwendo, n’okuyimirizaawo.
Team MFG kkampuni ekola amangu era nga yakuguka mu ODM ate OEM etandika mu 2015.