इञ्जेक्शन् ढालनं प्लास्टिकघटकनिर्माणार्थं प्रयुक्ता बहुमुखीनिर्माणप्रक्रिया अस्ति । दक्षतायाः गुणवत्तायाः च कृते सम्यक् धावक-प्रणाल्याः चयनं महत्त्वपूर्णम् अस्ति ।
अयं लेखः उष्णधावकस्य शीतलस्य च धावक-इञ्जेक्शन-सांचानां गहन-तुलनाम् उपलभ्यते । भवन्तः तेषां परिभाषा, लाभः, दोषः, भवतः आवश्यकतानां कृते उत्तमं प्रणालीं कथं चिन्वन्तु इति च ज्ञास्यन्ति।
उष्णधावक-इञ्जेक्शन-सांचः किम् अस्ति ?
एकः उष्णः धावक-इञ्जेक्शन-सांचा एकः परिष्कृतः ढाल-प्रणाली अस्ति, या प्लास्टिक-सामग्री-प्रक्षेप-प्रक्रियायां सम्पूर्णे इञ्जेक्शन-प्रक्रियायां गलितं करोति । इदं प्लास्टिकस्य तापमानं इन्जेक्शन-नोजलतः ढाञ्चगुहापर्यन्तं स्थापयितुं तापितं बहुविधं उपयुज्यते ।
कियत् उष्णं धावक-प्रणालीं कार्यं करोति .
एकस्मिन् उष्णधावकप्रणाल्यां बहुविधं तापकमालायां तापितं भवति । एतेन प्लास्टिकं पित्तदशायां भवति यतः सा बहुविधं ढालगुहायां च प्रवहति । नोजलाः अपि तापिताः भवन्ति, येन सुनिश्चितं भवति यत् प्लास्टिकं यावत् साचः न प्रविशति तावत् यावत् प्लास्टिकं द्रवद्रवम् एव तिष्ठति ।
गर्म धावक ढाल के लाभ .
द्रुततर चक्र समय 1 .
यतः प्लास्टिकं पिष्टं तिष्ठति, तस्मात् तस्य ढालस्य अन्तः अधिकशीघ्रं प्रविष्टुं शक्यते । एतेन समग्रचक्रसमयः न्यूनीकरोति, येन द्रुततर-उत्पादन-दराः भवन्ति ।
सामग्री अपशिष्ट 1 .
उष्णधावकप्रणाली शीतलधावकस्य आवश्यकता नास्ति, यत् प्लास्टिकस्य ठोसः खण्डः अस्ति यः नोजलं मोल्डगुहाया सह संयोजयति । अस्य अर्थः अस्ति यत् भौतिक अपशिष्टं न्यूनं भवति, यतः शीतल-धावकः निराकृतः भवति ।
भाग गुणवत्ता एवं स्थिरता सुधरित
उष्णधावकप्रणाल्याः निर्वाहितं सुसंगतं तापमानं न्यूनदोषयुक्ताः अधिकसमानभागाः भवन्ति । एतेन समग्ररूपेण भागगुणवत्तायाः, स्थिरतायाः च सुधरति ।
गर्म धावक सांचानां दोषाः .
अधिक प्रारम्भिक निवेश एवं रखरखाव लागत
उष्णधावकसांचाः अधिकजटिलाः सन्ति तथा च अतिरिक्तघटकानाम् आवश्यकता भवति, यथा हीटर्, तापमाननियन्त्रकाः च । एतेन शीत-धावक-सांचानां तुलने प्रारम्भिक-निवेशः, सततं रखरखाव-व्ययः च वर्धते ।
केचन ताप-संवेदनशील-सामग्रीभिः सह सीमित-संगतता
केचन ताप-संवेदनशीलाः सामग्रीः उष्ण-धावक-प्रणाल्यां अवनतिं वा दहनं वा कर्तुं शक्नुवन्ति । एतेन उष्णधावकसांचैः सह यत् सामग्रीं उपयोक्तुं शक्यते तस्य परिधिः सीमितः भवति ।
वर्णपरिवर्तनं कर्तुं कठिनता .
यतो हि प्लास्टिकं उष्णधावकप्रणाल्यां पिष्टं तिष्ठति, अतः वर्णपरिवर्तनं कुर्वन् पूर्ववर्णस्य पूर्णतया शुद्धीकरणं कर्तुं चुनौतीपूर्णं भवितुम् अर्हति । एतेन दीर्घकालं परिवर्तनसमयः सम्भाव्यवर्णप्रदूषणं च भवति ।
शीतः धावक-इञ्जेक्शन-सांचः किम् ?
एकः शीतः धावक-इञ्जेक्शन-सांचा एकः पारम्परिकः ढाल-प्रणाली अस्ति यत्र धावकः (नॉजलतः मोल्ड-गुहायां यावत् द्रवितं प्लास्टिकं वहति) तापितं न भवति धावकः एव ढालस्य भागः अस्ति तथा च समाप्तेन भागेन सह निष्कासितः भवति।
शीतल धावक प्रणालियाँ कितने काम करता है।
शीत-धावक-प्रणाल्यां द्रवितं प्लास्टिकं स्प्रू-द्वारा सांचायां प्रविष्टं भवति । ततः शीतलधावकद्वारा प्रवहति, सांचगुहायां च प्रवहति । भागस्य शीतलं ठोसीकरणं च कृत्वा ढालः उद्घाट्यते, भागः च धावकेन सह निष्कासितः भवति ।
शीत धावक सांचानां लाभाः .
प्रारम्भिक निवेश एवं रखरखाव लागत
शीत-धावक-सांचाः सरलतराः सन्ति, उष्ण-धावक-सांचानां तुलने न्यूनानि घटकानि आवश्यकानि सन्ति । एतेन तेषां निर्माणं, परिपालनं च कर्तुं न्यूनमहत्त्वपूर्णं भवति ।
सामग्रीनां विस्तृतपरिधियुक्तेन सह संगतता
शीत-धावक-सांचाः पदार्थानां विस्तृत-वर्णक्रमेण सह कार्यं कर्तुं शक्नुवन्ति, यत्र ताप-संवेदनशील-बहुलकानि सन्ति । ते प्लास्टिकस्य अवनतिं वा दहनं वा न जोखिमं कुर्वन्ति यथा उष्णधावकव्यवस्थाः भवेयुः।
वर्णपरिवर्तनं कर्तुं सुगमता .
यतः धावकः प्रत्येकं चक्रेण सह ठोसरूपेण भवति, अतः वर्णपरिवर्तनं कुर्वन् पूर्ववर्णस्य पूर्णतया शुद्धीकरणं सुलभम् अस्ति । एतेन द्रुततरपरिवर्तनानि भवन्ति, वर्णदूषणस्य न्यूनजोखिमः भवति ।
शीत-धावक-सांचानां दोषाः .
उष्ण धावक ढाल के तुलने मन्द चक्र समय
प्रत्येकं चक्रस्य धावकस्य ठोसीकरणम् समग्रचक्रसमयं वर्धयति । एतेन शीतलधावकसांचाः उष्णधावकसांचानां अपेक्षया मन्दतराः भवन्ति ।
धावक एवं स्प्रूस से सामग्री अपशिष्ट .
ठोसः धावकः प्रत्येकं भागेन सह निष्कासितः भवति, यः भौतिक अपशिष्टं सृजति । एतत् अपशिष्टं पुनः प्रयोक्तव्यं वा परित्यक्तव्यं वा, उत्पादनव्ययम् अपि योजयितव्यम् ।
गर्म धावक सांचों के तुलने कम भाग गुणवत्ता एवं स्थिरता
शीत-धावकस्य माध्यमेन यथा प्लास्टिकस्य प्रवाहः भवति तथा तापमानस्य भिन्नता समाप्त-भागेषु असङ्गतिं जनयितुं शक्नोति । एतेन उष्णधावकसांचानां तुलने समग्ररूपेण भागगुणवत्तायाः स्थिरतायाश्च परिणामः भवितुम् अर्हति ।
गर्म धावक बनाम ठंडा धावक तुलना
| विशेषता | गर्म धावक | ठंडा धावक |
| त्वरित डिजाइन या रंग परिवर्तन . | नहि | आम् |
| सहिष्णुता का उच्च मात्रा 1 . | आम् | नहि |
| उच्चताप्लास्टिकस्य विविधैः सह कार्यं करोति । | नहि | आम् |
| उच्च अनुरक्षण लागत 1 . | आम् | नहि |
| भागानां बृहत् परिमाणं उत्पादयति । | आम् | नहि |
| अतापित धावक का उपयोग करता है। | नहि | आम् |
| द्रवीदार थर्मोप्लास्टिक या बहुलक का प्रयोग किया जाता है। | आम् | आम् |
| प्रारम्भिक सेटअप लागत 1 . | उच्चैः | न्यूनम् |
| लीड समय (उत्पादन गति) . | वामनः | दीर्घम् |
| सामग्री अपशिष्ट 1 . | न्यूनम् | उच्चैः |
| ताप-संवेदनशील-सामग्रीणां कृते उपयुक्तम् . | नहि | आम् |
| चक्र का समय 1 . | उपवासः | मन्द |
| भाग स्थिरता एवं गुणवत्ता | उच्चैः | सन्तुलित |
| स्वचालनस्य सुगमता . | उच्चैः | सन्तुलित |
| ठेठ अनुप्रयोग 1 . | बड़े आयतन उत्पादन, उच्च सटीक भाग | निम्नतः मध्यम आयतन उत्पादन, ताप-संवेदनशील सामग्री |
| आयामी सहिष्णुता 1 . | उच्चसमीचीनयुक्तानि भागानि उत्पादयति । | भागों को कम आयामी सटीकता होती है। |
| सामग्री संगतता 1 . | अ-ताप-संवेदनशील सामग्री तक सीमित | ताप-संवेदनशील-युक्तानां सहितं ताप-प्लास्टिक-विस्तृत-परिधि-सङ्गतम् |
| धावक हीटिंग 1 . | तापित धावकानां उपयोगं करोति . | अतापित धावकानां उपयोगं करोति . |
| सेटअप लागत 1 . | उच्चतर प्रारम्भिक सेटअप लागत 1 . | प्रारम्भिक सेटअप लागत |
| ताप-संवेदनशील सामग्री के लिए उपयुक्तता | ताप-संवेदनशील-सामग्रीणां कृते न उपयुक्तम् । | ताप-संवेदनशील-सामग्रीणां कृते उपयुक्तम् . |
| स्वचालन सहजता 1 . | स्वचालनस्य उच्चसुलभता . | स्वचालनस्य मध्यमसुलभता . |
उष्णधावकस्य शीतधावकस्य च मध्ये चयनं कुर्वन् विचारणीयाः कारकाः
उष्णधावकस्य शीतलस्य च धावकस्य च ढालस्य चयनं महत्त्वपूर्णः निर्णयः अस्ति । इदं भवतः उत्पादनप्रक्रियायाः महत्त्वपूर्णं प्रभावं कर्तुं शक्नोति तथा च भवतः अन्तिमस्य उत्पादस्य गुणवत्तां च महत्त्वपूर्णतया प्रभावितं कर्तुं शक्नोति। अत्र एतत् विकल्पं कुर्वन् विचारणीयाः केचन प्रमुखाः कारकाः सन्ति:
उत्पादन आयतन एवं बैच आकार .
भवतः उत्पादनस्य मात्रा तथा बैच आकारः समीचीनस्य ढालस्य प्रकारस्य निर्धारणे महत्त्वपूर्णां भूमिकां निर्वहति। यदि भवान् भागानां बृहत् परिमाणं उत्पादयति तर्हि एकः उष्णः धावक-सांचा प्रायः उत्तमः विकल्पः भवति । उच्चतरमात्रायां अधिकतया सम्भालितुं शक्नोति ।
अपरं तु यदि भवतः लघु-बैच-आकाराः अथवा न्यून-उत्पादन-मात्राः सन्ति तर्हि शीतल-धावक-सांचनं अधिकं उपयुक्तं भवेत् । लघुतरधावनानाम् कृते सामान्यतया न्यूनमहत्त्वपूर्णं भवति।
भाग जटिलता एवं डिजाइन आवश्यकताएँ .
भवतः भागस्य डिजाइनस्य जटिलता अपि भवतः ढालचयनं प्रभावितं करोति। उष्णधावकसांचाः जटिलविन्यासयुक्तानां भागानां वा कठिनसहिष्णुतायाः वा भागानां कृते आदर्शाः भवन्ति । ते इन्जेक्शन-प्रक्रियायाः अधिकं सटीकं नियन्त्रणं प्रददति ।
शीतल-धावक-सांचाः, यद्यपि सरलतराः, तथापि विस्तराणां सटीकतायाश्च समानं स्तरं प्राप्तुं न शक्नुवन्ति । ते अल्पजटिलभागानाम् कृते अधिकं उपयुक्ताः सन्ति।
भौतिक गुण एवं ताप संवेदनशीलता
भवन्तः यत् सामग्रीं प्रयुञ्जते तत् अन्यत् महत्त्वपूर्णं विचारम् अस्ति। केचन बहुलकाः ताप-संवेदनशीलाः सन्ति तथा च उष्ण-धावक-प्रणाल्यां अवनतिं वा दहनं वा कर्तुं शक्नुवन्ति । एतेषु सति शीतलः धावकसांचा सुरक्षितः विकल्पः भवति ।
परन्तु यदि भवतः सामग्री उष्ण-धावकस्य निरन्तर-तापं सहितुं शक्नोति तर्हि तस्य लाभः भवति यत् सः उन्नत-प्रवाहस्य, स्थिरतायाः च लाभं प्राप्नुयात् यत् उष्ण-धावकः प्रदाति
रंग परिवर्तन आवृत्ति 1 .
यदि भवान् स्वस्य निर्माणे बहुधा वर्णं परिवर्तयति तर्हि शीतलः धावक-सांचः लाभं प्रदाति । ठोसरूपेण धावकः पूर्णतया निष्कासितः कर्तुं शक्यते, येन वर्णपरिवर्तनं शीघ्रतरं सुलभं च भवति ।
उष्णधावकेन सह वर्णपरिवर्तनं अधिकं समयप्रदं भवितुम् अर्हति । पूर्ववर्णः तापितप्रेमी-नोजल-तः पूर्णतया शुद्धः करणीयः इति आवश्यकता वर्तते ।
बजट एवं लागत विचार
भवतः बजटं सर्वदा कस्मिन् अपि निर्माणनिर्णये कारकं भवति। उष्णधावकसांचानां जटिलतायाः कारणेन प्रारम्भिकव्ययः अधिकः भवति तथा च आवश्यकाः अतिरिक्तघटकाः, यथा हीटर्, नियन्त्रकाः च
शीत-धावक-सांचाः सामान्यतया पूर्वं न्यून-महत्त्वपूर्णाः भवन्ति । तेषां सरलतरनिर्माणं, न्यूनानि च घटकानि सन्ति ।
तथापि दीर्घकालीनव्ययस्य अपि विचारः महत्त्वपूर्णः अस्ति। उष्णधावकप्रणाल्याः वर्धितायाः कार्यक्षमतायाः न्यूनतायाः च कारणेन कालान्तरे विशेषतया उच्च-मात्रायां उत्पादनार्थं व्ययबचनां भवति
वांछित चक्र समय एवं उत्पादन दक्षता
अन्ते, स्वस्य लक्ष्यचक्रसमयं समग्रं उत्पादनदक्षतां च विचारयन्तु। उष्णधावकसांचानां सामान्यतया द्रुततरचक्रसमयः भवति यतोहि प्लास्टिकं पिष्टं तिष्ठति, येन द्रुततरं इन्जेक्शनं भवति तथा च शीतलीकरणसमयः न्यूनः भवति
शीत-धावक-सांचानां प्रत्येकं शॉट्-सहितं धावकं शीतलं कर्तुं ठोसीकरणं च कर्तुं आवश्यकतायाः कारणेन मन्दतर-चक्र-समयः भवति । एतेन उत्पादनस्य धावनस्य क्रमेण योगः कर्तुं शक्यते ।
अनुप्रयोग एवं उद्योग 1 .
उष्णधावकः शीतः च धावकसांचाः उद्योगानां विस्तृतपरिधिषु अनुप्रयोगाः प्राप्नुवन्ति । प्रत्येकं प्रकारस्य ढालस्य विशिष्टोत्पादन-आवश्यकतानां उत्पाद-लक्षणानाञ्च अनुकूलं भवति । एतेषां सांचानां सामान्यतया उपयोगः कुत्र भवति इति समीपतः अवलोकयामः ।
गर्म धावक ढाल के लिए सामान्य अनुप्रयोग
उच्च-मात्रायां उत्पादनस्य आवश्यकता भवति तथा च सटीकं, सुसंगतं भागं च आवश्यकं भवति इति अनुप्रयोगेषु उष्ण-धावक-सांचाः उत्कृष्टाः भवन्ति । केचन सामान्याः अनुप्रयोगाः अत्र सन्ति- १.
मोटर वाहन घटक 1 .
चिकित्सा उपकरण 1 .
उपभोक्ता इलेक्ट्रॉनिक्स 1 .
पैकेजिंग (उदा., टोपी एवं बंद)
खिलौने एवं मनोरंजन उत्पाद .
एतेषु अनुप्रयोगेषु प्रायः जटिलाः, बहु-गामिता-सांचाः भवन्ति । ते द्रुततरचक्रसमयात् लाभं प्राप्नुवन्ति तथा च अपशिष्टं न्यूनीकृतवन्तः यत् उष्णधावकप्रणाल्याः प्रदानं भवति।
शीत उपचालक ढाल के लिए सामान्य अनुप्रयोग
शीत-धावक-सांचानां उपयोगः प्रायः न्यून-उत्पादन-मात्रायुक्तानां अनुप्रयोगानाम् अथवा यत्र सामग्री-वर्ण-परिवर्तनानि नित्यं भवन्ति, तत्र प्रायः भवति । विशिष्टानुप्रयोगेषु अन्तर्भवन्ति : १.
प्रोटोटाइप एवं कम-खण्डीय उत्पादन
विद्युत् घटक एवं आवास 1 .
डिस्पोजेबल उत्पाद (जैसे, खाद्य कंटेनर, कटलरी)
प्रचार आइटम्स एवं गिवरीज .
सरल ज्यामिति के साथ भाग
शीत-धावक-सांचाः एतेषां अनुप्रयोगानाम् कृते एकं व्यय-प्रभावि-समाधानं प्रददति । ते सामग्रीं वर्णं च शीघ्रं सुलभतया च परिवर्तयितुं लचीलतां प्रदान्ति।
उद्योगाः ये सामान्यतया उष्णधावकसांचानां उपयोगं कुर्वन्ति
अनेकाः उद्योगाः स्वस्य उच्च-मात्रायाः, सटीक-मोल्डिंग-आवश्यकता-कृते उष्ण-धावक-सांचानां उपरि अवलम्बन्ते । केचन प्रमुखाः उद्योगाः सन्ति- १.
मोटर वाहन 1 .
चिकित्सा एवं स्वास्थ्यसेवा 1 .
उपभोक्ता माल 1 .
पैकेजिंग 1 .
इलेक्ट्रॉनिक्स 1 .
एतेषु उद्योगेषु प्रायः कठिनसहिष्णुताभिः सह समानभागानाम् बहूनां परिमाणस्य आवश्यकता भवति । उष्णधावकसांचाः तेषां वेगं, स्थिरतां, गुणवत्तां च वितरितुं शक्नुवन्ति ।
उद्योगाः ये सामान्यतया शीतलधावकसांचानां उपयोगं कुर्वन्ति
शीत-धावक-सांचाः सामान्यतया उद्योगेषु दृश्यन्ते यत्र उत्पादनस्य परिमाणं न्यूनं भवति अथवा यत्र उत्पादस्य डिजाइनं बहुधा परिवर्तते तत्र भवति । उदाहरणानि सन्ति : १.
प्रोटोटाइपिंग एवं उत्पाद विकास
विद्युत् एवं दूरसञ्चार 1 .
भोजनं पेयं च .
प्रचारक उत्पाद 1 .
क्रीडनक एवं शौक 1 .
एते उद्योगाः शीत-धावक-सांचानां बहुमुख्यतायाः, व्यय-प्रभावशीलतायाः च प्रशंसां कुर्वन्ति । ते उष्ण-धावक-प्रणाल्याः अधिक-निवेशं विना विविध-भागानाम् उत्पादनं कर्तुं शक्नुवन्ति ।
अवश्यं, एतानि सामान्यप्रवृत्तयः सन्ति। उष्णधावकस्य शीतलस्य च धावकस्य च ढालस्य विशिष्टः विकल्पः प्रत्येकस्य उत्पादस्य निर्मातृणां च अद्वितीयानाम् आवश्यकतानां उपरि निर्भरः भविष्यति। अनेकाः उद्योगाः भिन्न-भिन्न-अनुप्रयोगानाम् कृते द्वयोः प्रकारयोः ढालस्य उपयोगं कुर्वन्ति ।
कुञ्जी भवतः उत्पादनस्य आवश्यकतानां, भौतिकगुणानां, बजटस्य च सावधानीपूर्वकं मूल्याङ्कनं कर्तुं भवति। एतेन भवन्तः भवतः लक्ष्यैः बाधैः च सर्वोत्तमरूपेण संरेखिताः भवन्ति इति ढालस्य प्रकारस्य चयनं कर्तुं साहाय्यं करिष्यति ।
निगमन
उष्णधावक-शीत-धावक-सांचानां प्रत्येकं अद्वितीय-लाभाः, हानिः च भवन्ति । उष्णधावकाः द्रुततरं चक्रं, न्यूनं अपशिष्टं च प्रददति । शीत-धावकाः अधिक-व्यय-प्रभाविणः, सामग्रीभिः सह बहुमुखी च भवन्ति । प्रणालीं चयनं कुर्वन् भवतः परियोजनायाः विशिष्टानि आवश्यकतानि विचारयितुं महत्त्वपूर्णम् अस्ति। व्यय, भौतिक संगतता, उत्पादन आयतन जैसे कारक अत्यावश्यक हैं। अपने आवश्यकताओं को सावधानीपूर्वक आकलन करें। इन्जेक्शन-मोल्डिंग-विशेषज्ञैः सह परामर्शः भवतः परियोजनायाः कृते सर्वोत्तम-निर्णयं सुनिश्चितं कर्तुं शक्नोति।
भवतः इन्जेक्शन मोल्डिंग परियोजनायाः कृते इष्टतमं धावकप्रणालीं चयनं कर्तुं विशेषज्ञमार्गदर्शनार्थं दल MFG सम्पर्कयन्तु। अस्माकं अनुभविनो अभियंताः विस्तृतं व्यय-लाभ-विश्लेषणं प्रदास्यन्ति तथा च भवतः विशिष्ट-आवश्यकतानां आधारेण सर्वोत्तम-निर्णयं कर्तुं साहाय्यं करिष्यन्ति |. निःशुल्कपरामर्शार्थं अद्यैव प्रसारयन्तु।
