Ebiyungo ebiweta bikola kinene nnyo mu buwanguzi bwa pulojekiti yonna ey’okukola oba ey’okuzimba.Ebiyungo bino ebikolebwa nga bigatta ebitundu by’ebyuma bibiri oba okusingawo, bye bisalawo amaanyi, obuwangaazi, n’omutindo okutwalira awamu ogw’ekizimbe ekiweerezeddwa.
Mu kitabo kino ekijjuvu, tujja kubbira mu bika bitaano ebikulu eby’ebiyungo by’okuweta: butt, tee, corner, lap, ne edge.Bw’otegeera engeri ez’enjawulo n’okukozesebwa kwa buli kika ky’ekiyungo, ojja kuba n’ebikozesebwa ebirungi okulonda eky’okulonda ekisinga okutuukirawo ku byetaago byo ebitongole.Kale, oba oli seasoned welder oba nga otandise, twegatteko nga twekenneenya ensi y'okuweta ebiyungo n'okusumulula ebyama by'okukola welds ez'amaanyi, ezesigika buli mulundi!
Welding Joints Kiki era Lwaki Kikulu?
Ebiyungo by’okuweta bye biyungo ebikolebwa ng’ebitundu by’ebyuma bibiri oba okusingawo biyungiddwa wamu nga biyita mu nkola y’okuweta.Ebiyungo bino byetaagisa nnyo mu kusalawo amaanyi, omutindo, n’obulungi okutwalira awamu obw’ekizimbe ekiweerezeddwa.Ka tulabe bulungi lwaki ebiyungo by’okuweta bikulu nnyo:
1. Amaanyi : Ekika ky’ekiyungo ky’okuweta ekikozesebwa kikwata butereevu ku maanyi g’okuyungibwa okuweta.Okulonda dizayini y’ekiyungo entuufu kikakasa nti ekizimbe ekiweerezeddwa kisobola okugumira amaanyi n’emigugu gye kinaayisibwa mu nkola gye kigendereddwamu.
2. Omutindo : Dizayini entuufu ey’ebiyungo n’okukola biyamba ku mutindo gwa weld okutwalira awamu.Ekiyungo ekikoleddwa obulungi era nga kiweereddwa bulungi kijja kuba n’obulema obutono, okuyungibwa okulungi, n’okulabika obulungi okulongooseddwa bw’ogeraageranya n’ekiyungo ekikoleddwa obubi oba ekikoleddwa obubi.
3. Obuwangaazi : Okulonda ekiyungo kya welding kikwata ku buwangaazi bw’ekizimbe ekiweta okumala ebbanga eddene.Bw’olonda ekika ky’ekiyungo ekisaanira okukozesebwa n’ekintu ekigere, osobola okukakasa nti omukago ogwa welded gujja kusigala nga gunywevu era nga gwesigika okumala ekiseera.
Bw’oba olonda ekika ky’ekiyungo ky’okuweta ku pulojekiti yo, waliwo ebintu ebikulu ebiwerako by’olina okulowoozaako:
l Obugumu bw’ebintu : Obugumu bw’ebintu ebigattibwa bujja kukwata ku kulonda ekika ky’ekiyungo.Ebintu ebinene biyinza okwetaagisa okuweta ebisenge oba ebiyungo ebiyingira mu bujjuvu, ate ebintu ebigonvu bitera okugattibwa obulungi ne fillet welds oba lap joints.
l Okukozesa : Lowooza ku nkozesa egenderere n’emigugu egyetaagisa mu kizimbe ekiweerezeddwa.Ebika by’ebiyungo ebimu bisinga kukwatagana bulungi mu mirimu egimu, gamba ng’ebiyungo by’omugongo (butt joints) ku bibya bya puleesa oba ebiyungo bya tee (tee joints) okukola ekyuma ekizimbibwa.
l Okutuuka ku bantu : Okutuuka ku kitundu ky’ekiyungo kiyinza okukosa okulonda kw’ebiyungo.Singa ekiyungo kiba kizibu okutuukako oba nga kiba n’ekifo kitono eky’okuweta, ebika by’ekiyungo ebimu, gamba ng’ebiyungo eby’omu nsonda oba ku mabbali, biyinza okuba eby’omugaso okusinga ebirala.
l Ensimbi n’obulungi : Dizayini ey’awamu esobola okukosa omuwendo okutwalira awamu n’obulungi bw’enkola y’okuweta.Ebika by’ebiyungo ebimu byetaaga okuteekateeka ennyo, binywa ebintu ebijjuza bingi oba bitwala ekiseera ekiwanvu okuweta okusinga ebirala.Lowooza ku nsonga zino ng’olonda ekika ky’awamu okusobola okutumbula ebibala n’okukendeeza ku nsimbi.
Ebika 5 Ebikulu eby’Ebiyungo by’Okuweta
Ekiyungo ky'akabina
Ekiyungo kya butt kye kimu ku bika by’ebiyungo by’okuweta ebisinga okukozesebwa era ebyangu.Kikolebwa ng’ebyuma bibiri biteekeddwa okuva ku mbiriizi okutuuka ku mbiriizi ne biweerezebwa wamu, ne kivaamu okuyungibwa okutaliimu buzibu era nga kwa fulaati.Ebiyungo by’amabwa (butt joints) bikozesebwa nnyo mu mirimu egy’enjawulo, omuli:
l Okuweta payipu ne ttanka
l Okukola ebyuma ebizimbibwa
l Okukola ebyuma ebikuba ebipande
l Okuzimba ebibya bya puleesa
Ebiyungo bya butt bisobola okutondebwa nga tukozesa ensengeka za groove ez’enjawulo eziwerako, okusinziira ku buwanvu bw’ebintu ebigattibwa n’amaanyi ga weld ayagala.Enkyukakyuka ezisinga okubeerawo mulimu:
1. Ekisenge kya square
2. Ekisenge kya V-groove
3. Ekisenge ekiwanvu (bevel groove).
4. Ekisenge kya U-groove
5. Ekisenge kya J-groove
Okusobola okutuuka ku butt welds ez’omutindo ogwa waggulu, lowooza ku magezi gano wammanga:
l Kakasa nti empenda z’ekiyungo zikwatagana bulungi era nga zikwatagana bulungi okukendeeza ku bituli n’obutakwatagana bulungi.
l Londa ensengeka ya groove entuufu okusinziira ku buwanvu bw’ebintu n’amaanyi ebyetaagisa.
l Kozesa backing strip oba consumable insert nga kyetaagisa okutuuka ku kuyingira mu bujjuvu n’okuziyiza okwokya.
l Kuuma ebipimo by’okuweta ebikwatagana, gamba nga amperage, voltage, ne sipiidi y’okutambula, mu nkola yonna ey’okuweta.
l Okwoza bulungi ekitundu ky’ekiyungo nga tonnaba kuweta okuggyawo obucaafu bwonna obuyinza okukosa omutindo gwa weld.
Tee Joint
Ekiyungo kya tee, oba T-joint, kitondebwawo ng'ekitundu ky'ekyuma ekimu kiyimiridde ku kirala, ne kikola ekifaananyi kya 'T'.Empenda y’ekintu ekimu ekikolebwako eweerezebwa ku ngulu w’ekirala ekipapajjo.Tee joints zimanyiddwa olw’amaanyi gazo amalungi ag’ebyuma naddala nga ziweddwa okuva ku njuyi zombi.Zikozesebwa nnyo mu mirimu egy’enjawulo, omuli:
l Okukola ebyuma ebizimbibwa
l Okukola ebyuma
l Okuweta payipu ne ttanka
Tee joints okutwalira awamu zeetaaga okuteekateeka ebiyungo ebitono era nga nnyangu nnyo okuweta nga obukodyo n’ebipimo ebituufu bikozesebwa.Empenda z’ekiyungo zisobola okulekebwa nga tezikyusiddwa, oba zisobola okutegekebwa nga zisala, nga zikolebwa mu kyuma oba nga zisena.Ebintu ebirina okulowoozebwako mu dizayini y’ebiyungo bya tee mulimu:
1. Work angle: Bw’oba oweta tee joint ya diguli 90, kirungi okukozesa work angle ya diguli 45 okukakasa nti eyingira ekimala ku workpiece zombi.
2. Obugumu bw’ebintu: Singa oweta obuwanvu bw’ebyuma obutafaanagana, essira lisse nnyo ku weld ku kitundu ekinene okusobola okuyungibwa obulungi.
Ebika bya weld ebiwerako n’enkyukakyuka entonotono bisobola okukozesebwa ku tee joints, gamba nga:
l Ebiwujjo bya fillet
l Weld za bevel groove
l Ebiwujjo bya J-groove
l Weld za pulagi ne slot
l Weld za flare-bevel-groove ezikola emirimu egy’enjawulo
l Welds eziyita mu kusaanuuka
Bw’oba weeta ekiyungo kya tee, kikulu nnyo okuteeka weld ku ludda lwe lumu olujja okubeera ku situleesi oba omugugu.Okuweta enjuyi zombi ez’ekiyungo kiyinza okuwa amaanyi agasingako n’okuyamba okuziyiza okulemererwa.Tee joints zikola ebintu bingi era zisobola okuweldibwa mu bifo eby’enjawulo omuli flat, horizontal, vertical, ne overhead.
Ensonga emu eyinza okubaawo ku binywa bya tee ye lamellar tearing, ekiyinza okubaawo olw’okuziyiza ennyondo.Kino kiyinza okukendeezebwa nga tukozesa obukodyo obutuufu obw’okuweta, okubugumya nga tekunnabaawo, oba okulongoosa mu bbugumu oluvannyuma lw’okuweta nga bwe kyetaagisa.
Lap Joint
Ekiyungo kya lap kikolebwa nga ebitundu by’ebyuma bibiri bikwatagana, ne kitondekawo ekiyungo ekifo ekiweerezeddwa we kiri wakati w’enjuyi zombi.Ekika ky’ekiyungo kino kya mugaso nnyo ng’ogatta ebintu eby’obuwanvu obw’enjawulo, kubanga ensengeka y’okukwatagana esobozesa okuyungibwa okw’amaanyi awatali kwetaaga kutegeka kiyungo kinene.
Ebintu ebikulu n’emigaso gy’ennyondo z’omu kifuba mulimu:
l Dizayini ekwatagana esobozesa okugatta obuwanvu obutafaanagana
l Kyetaaga okuteekateeka okw’awamu okutono, okukekkereza obudde n’ebikozesebwa
l Ewa ekifo ekinene ennyo eky’okungulu okusobola okuweta, okutumbula amaanyi g’ekiyungo
l Ewa obusobozi mu mbeera y’okuweta n’obukodyo
Lap joints zitera okukozesebwa mu makolero ag’enjawulo, gamba nga:
1. Okukola ebyuma ebikuba ebipande
2. Okukuŋŋaanya ekipande ky’omubiri gw’emmotoka
3. Ebikozesebwa mu kuddaabiriza n’okuddaabiriza
4. Okukola trailer ne konteyina
Okukola ekiyungo kya lap, ebitundu by’ebyuma ebibiri biteekebwa mu kifo nga bikwatagana n’omuwendo ogugere, ogusalibwawo obuwanvu bw’ebintu ebigattibwa.Ebifo ebikwatagana birina okuba nga biyonjo era nga tebiriimu bucaafu okukakasa nti weld fusion bulungi.
Emisono gy’okuweta egiwerako giyinza okukozesebwa okukola ebiyungo bya lap, okusinziira ku kukozesebwa okwetongodde n’engeri y’ebiyungo eyagala:
l Ebiwujjo bya fillet
l Weld za pulagi
l Okuweta ebifo
l Weld za bevel groove
Nga oteekateeka n’okuweta ebiyungo bya lap, kikulu nnyo okulaba nti ebifo ebikwatagana bikwatagana bulungi era nga bikwatagana bulungi okukendeeza ku bituli n’obulema obuyinza okubaawo mu weld.Omuwendo gw’okukwatagana gulina okulowoozebwako n’obwegendereza, kubanga obutakwatagana bumala kuyinza okuvaako ekiyungo ekinafu, ate okukwatagana okuyitiridde kuyinza okuvaamu okwongera ku buzito n’ebisale by’ebintu.
Ekiyungo ky’enkoona
Ebiyungo by’enkoona bikolebwa ng’ebitundu bibiri eby’ebyuma bigattiddwa mu nkoona ya diguli 90, ne bikola ensengekera ey’engeri ya L.Ennyondo zino zifaananako n’ennyondo za tee naye zaawukana mu kifo ebikolebwamu.Ebiyungo by’enkoona bitera okukozesebwa mu kukola fuleemu, bbokisi, n’okukozesa ebyuma eby’enjawulo.
Waliwo ebika bibiri ebikulu eby’ebiyungo by’enkoona:
1. Open corner joint : Mu kika ky’ekiyungo kino, empenda z’ebintu ebibiri ebikolebwa zigattibwa wamu ku nsonda zaabyo, ne zikola ekituli ekiringa V.Kino kisobozesa okutuuka obulungi n’okuweta okwangu naddala ng’okola n’ebintu ebinene.
2. Ekiyungo ky’enkoona ekiggaddwa : Ekiyungo ky’enkoona ekiggaddwa kitondebwawo ng’empenda z’ekintu ekimu ekikolebwa kireeteddwa okukwatagana ne ffeesi ya kirala, ne kikola enkoona ennywevu era enzigale.Ekika ky’ekiyungo kino kisinga kukwatagana na bintu ebigonvu era kiwa endabika ennyonjo, enyuma mu by’obulungi.
Okulonda wakati w’ekiyungo ky’enkoona ekiggule n’ekiggaddwa kisinziira ku bintu ebiwerako, gamba ng’obugumu bw’ebintu, amaanyi g’ekiyungo kye baagala, n’ebyetaago ebitongole ebyetaagisa okusiiga.
Ebiyungo by’enkoona bikozesebwa nnyo mu makolero gano wammanga:
l Okukola ebyuma ebikuba ebipande
l Okukola emidumu gya HVAC
l Ebipande by’omubiri gw’emmotoka
l Okuzimba fuleemu
Ebika bya welds ebiwerako bisobola okukozesebwa okukola ebiyungo by’enkoona, okusinziira ku nsengeka y’ebiyungo n’amaanyi ayagala:
l Ebiwujjo bya fillet
l Weld za V-groove
l Okuweta ku mbiriizi
l Okuweta ebifo
l Welds eziri mu nsonda-flange
l Ebiwujjo bya J-groove
l Weld za U-groove
l Welds eziriko ebisenge ebiwanvu (bevel-groove welds).
l Ebikozesebwa mu kukola ‘flare-V-groove welds’
l Welds eziriko square-groove
Bw’oba oweta ebiyungo by’enkoona, kyetaagisa okulaba ng’ebintu ebikolebwa bikwatagana bulungi n’okukwatagana obulungi okukendeeza ku kukyusibwakyusibwa n’okukuuma enkoona gy’oyagala.Okubugumya nga tekunnabaawo, okulongoosa mu bbugumu oluvannyuma lw’okuweta, n’obukodyo obutuufu obw’okuweta nabyo bisobola okuyamba okuziyiza ensonga ng’okukutuka oba okuwuguka.
Ekiyungo ky’empenda
Ekiyungo ky’empenda kye kika ky’ekiyungo ky’okuweta ekikolebwa ng’empenda z’ebitundu by’ebyuma bibiri zikwatagana ne ziweta wamu.Ekika ky’ekiyungo kino kimanyiddwa olw’okuteekebwa kw’ebintu ebikolebwa ku mabbali ku mabbali, ng’empenda zaabyo zikwatagana oba nga zaawuddwamu katono, okusinziira ku nkola entongole ey’okukozesa n’enkola y’okuweta ekozesebwa.
Edge joints zitera okukozesebwa mu kukola ebizimbe n’ebitundu eby’enjawulo, gamba nga:
1. Ebitundu by’ebyuma ebigonvu
2. Ebikondo bya pulati n’ebikondo
3. Ebizimbe bya fuleemu
4. Emisono gya ttanka n’emmeeri
Obulung’amu bw’ebiyungo by’empenda buli mu busobozi bwabyo okutuukagana n’obuwanvu bw’ebintu eby’enjawulo n’obwetaavu bw’okuweta nga bayita mu kukozesa enteekateeka ez’enjawulo ez’empenda.Enteekateeka zino zirimu okubumba ku mbiriizi z’ebintu ebikolebwa okukola ekifaananyi ky’ekisenge ekigere, ekiyinza okukwata ku maanyi, okuyingira, n’omutindo okutwalira awamu ogwa weld.
Enteekateeka z’empenda eza bulijjo ez’ebiyungo by’empenda mulimu:
l Empenda za square: Engeri ennyangu ey’okuyunga ku mbiriizi, ng’empenda z’ebintu ebikolebwa zirekebwa nga zifuukuuse era nga za square.Enteekateeka eno etera okukozesebwa ku bintu ebigonvu oba nga bakozesa ekyuma ekiwanirira.
l V-groove: Groove eringa V etondebwawo nga efuumuuka ku mbiriizi z’ebintu byombi ebikolebwa, ekisobozesa okuyingira mu buziba bwa weld n’okwongera ku maanyi g’ekiyungo.
l Bevel groove: Efaananako ne V-groove, naye emu yokka ku mbiriizi z’ekintu ekikolebwa ye chamfered, ne kikola asymmetrical groove profile.
l J-groove: Groove eriko enkula ya J ekolebwa nga tugatta edge ya square ku workpiece emu n’edge curved oba radius ku kirala.Enteekateeka eno ekozesebwa mu nkola ezenjawulo oba nga kyetaagisa ebbaala edda emabega.
l U-groove: Groove eriko enkula ya U ekolebwa nga efuumuula empenda zombi ez’ekintu ekikolebwa nga zirina ekifaananyi ekikoona oba ekya radius, ne kiwa okuyingira kwa weld okulungi ennyo n’amaanyi.
Okulonda okuteekateeka ku mbiriizi kisinziira ku bintu nga obuwanvu bw’ebintu, amaanyi ga weld ayagala, n’enkola ey’enjawulo ey’okuweta ekozesebwa.
Obukodyo obuwerako obw’okuweta busobola okukozesebwa okukola ebiyungo by’empenda, nga buli kimu kirina ebirungi byakyo n’okulowoozaako:
1. Groove welds: Enkola esinga okukozesebwa ku biyungo by’empenda, groove welds erimu okuteeka ekyuma ekijjuza mu groove etegekeddwa wakati w’ebintu ebikolebwa.Ekika ekigere ekya groove weld (okugeza, V-groove, bevel groove, oba U-groove) kisinziira ku nteekateeka y’empenda ekozesebwa.
2. Enkoona flange welds: Weld zino zikozesebwa nga ekimu oba byombi workpiece birina flanged oba bent edge, okukola ensengeka eringa enkoona.Corner flange welds ziwa amaanyi ag’enjawulo n’obugumu eri ekiyungo.
3. Edge flange welds: Okufaananako ne corner flange welds, edge flange welds zikozesebwa nga empenda z’ebintu ebikolebwa zifumbiddwa oba nga zifukamidde, naye nga flanges zitunudde mu kkubo lye limu, ne zikola flush oba continuous surface.
Bw’oba oweta ebiyungo by’empenda, kyetaagisa okulaba ng’ebintu ebikolebwa bikwatagana bulungi n’okukwatagana obulungi okukendeeza ku bituli n’okuziyiza obulema mu weld.Okukozesa tack welds, clamping, oba fixtures ez’enjawulo kiyinza okuyamba okukuuma alignment eyagala mu nkola yonna ey’okuweta.
Amagezi ku kulonda Welding Joint Design Entuufu
Okulonda dizayini entuufu ey’ekiyungo ky’okuweta kikulu nnyo okukakasa amaanyi, okuwangaala, n’obuwanguzi okutwalira awamu obwa pulojekiti yo ey’okuweta.Olw’ensonga nnyingi z’olina okulowoozaako, kiyinza okukuzibuwalira okuzuula ekika ky’ekiyungo ekisinga obulungi ku nkola yo entongole.
Okuyamba okwanguyiza enkola y’okusalawo, wano waliwo amagezi amakulu g’olina okukuuma mu birowoozo ng’olonda dizayini y’ekiyungo ky’okuweta:
1. Weekenneenye obuwanvu bw'ebintu n'okutuuka ku biyungo :
omu.Obugumu bw’ebintu ebigattibwa bukola kinene mu kuzuula ekika ky’ekiyungo ekisinga okutuukirawo.
b.Ebintu ebinene biyinza okwetaagisa okuweta ebisenge oba ebiyungo ebiyingira mu bujjuvu, ate ebintu ebigonvu bitera okuweta obulungi nga tukozesa ebiyungo ebiyitibwa fillet welds oba lap joints.
c.Okugatta ku ekyo, lowooza ku kutuuka ku kitundu ky’ekiyungo – ebika by’ebiyungo ebimu, gamba ng’ebiyungo by’enkoona oba ku mabbali, biyinza okuba ebyangu okuweta mu bifo ebifunda oba mu bifo ebizibu okutuukako.
2. Tegeera ebyetaago by’amaanyi n’obwetaavu bw’okusitula emigugu :
omu.Kebera ekigendererwa ekigendereddwa n’ebyetaago by’okusitula emigugu eby’ekizimbe kyo ekiweerezeddwa.
b.Ekiwanga kinaafuna situleesi ey’amaanyi, okukubwa oba okukoowa?
c.Ebika by’ebiyungo ebimu, nga full-penetration butt welds, biwa amaanyi aga waggulu bw’ogeraageranya n’ebirala.
d.Kakasa nti olonda dizayini y’ekiyungo esobola okugumira emigugu n’okunyigirizibwa ebisuubirwa mu bulamu bw’ekizimbe.
3. Lowooza ku ndabika ey'enkomerero gy'oyagala n'obulungi :
omu.Mu nkola ezimu, endabika y’ekiyungo ekiweerezeddwa kikulu nnyo ng’amaanyi gaakyo.
b.Bw’oba oyagala okulabika obulungi era nga tolina mugongo, oyinza okulonda ekiyungo ky’enkizi ng’olina okuteekateeka obulungi ku mbiriizi n’obukodyo bw’okumaliriza.
c.Ku luuyi olulala, singa ekiwanga kijja kuba kikwekeddwa oba endabika si kye kisinga okweraliikiriza, ekiyungo kya lap oba tee kiyinza okuba eky’omugaso ennyo.
4. Goberera enkola ezikwatagana ez'okuweta, emitendera, n'enkola ennungi :
omu.Bw’oba olonda dizayini y’ekiyungo ky’okuweta, kyetaagisa okugoberera enkola zonna ezikwata ku kuweta, omutindo, oba ebiragiro ebikwata ku mulimu gwo oba pulojekiti yo.
b.Enkola zino zitera okuwa ebyetaago ebikwata ku nteekateeka y’ebiyungo, okuteekateeka, n’enkola y’okuweta okukakasa obukuumi n’obulungi bw’ekizimbe ekiweerezeddwa.
c.Manya emitendera egyekuusa ku nsonga eno era gigoberere nnyo okwewala ensonga eziyinza okubaawo oba okuddamu okukola.
5. Weebuuze ku bakugu abalina obumanyirivu nga tokakasa :
omu.Bw’oba tokakasa dizayini y’ekiyungo esinga obulungi ku nkola yo entongole, tolwawo kunoonya magezi okuva mu bakugu abalina obumanyirivu mu kuweta, gamba ng’abakebera okuweta abakakasibwa (CWIs), bayinginiya b’okuweta, oba abakola ebyuma abakugu.
b.Basobola okuwa amagezi ag’omuwendo n’okuteesa okusinziira ku kumanya n’obumanyirivu bwabwe, ne bikuyamba okusalawo mu ngeri ey’amagezi n’okwewala ensobi ezitwala ssente nnyingi.
Bw’ogoberera amagezi gano era n’olowooza n’obwegendereza ebyetaago eby’enjawulo ebya pulojekiti yo ey’okuweta, osobola okulonda dizayini y’ekiyungo esinga obulungi ekwataganya amaanyi, okutuuka, okulabika obulungi, n’okugoberera omutindo ogukwatagana.Jjukira nti okutwala obudde okulonda ekika ky’ekiyungo ekituufu nga bukyali kiyinza okukuwonya obudde obw’amaanyi, amaanyi, n’ebintu mu bbanga eggwanvu, okukakasa obuwanguzi n’obuwangaazi bw’ekizimbe kyo ekiweerezeddwa.
Obukodyo bw’okutumbula omutindo gwa Weld Joint
Okusobola okutuuka ku biyungo ebinywevu, ebyesigika, era eby’omutindo ogwa waggulu ebiweta, kyetaagisa okukozesa obukodyo obutuufu mu nkola yonna ey’okuweta.Bw’ossa essira ku bintu ebikulu nga okuteekateeka kungulu, okukwatagana, ebipimo by’okuweta, n’okujjanjaba oluvannyuma lw’okuweta, osobola okutumbula ennyo omutindo okutwalira awamu n’omulimu gw’ebiyungo byo eby’okuweta.Wano waliwo obukodyo obukulu bw’olina okukuuma mu birowoozo:
1. Okwoza obulungi n'okuteekateeka kungulu nga tonnaba kuweta :
omu.Kakasa nti ebifo ebirina okuweta tebiriimu bucaafu nga obusa, amafuta, giriisi oba langi.
b.Kozesa enkola entuufu ey’okwoza, gamba ng’okusiimuula waya, okusena oba okuyonja eddagala, okuggyawo obucaafu bwonna obuyinza okukosa omutindo gwa weld.
c.Okuteekateeka obulungi kungulu kitumbula okuyungibwa okulungi era kikendeeza ku bulabe bw’obulema mu weld nga porosity oba obutaba na kuyungibwa.
2. Okukuuma tight fit-up n'okukwatagana okutuufu kw'ebintu ebikolebwa :
omu.Kakasa nti ebikozesebwa ebigenda okugattibwa bikwatagana bulungi era nga bikwatagana bulungi nga waliwo ebituli bitono.
b.Kozesa clamps, fixtures, oba tack welds okukuuma alignment gyoyagala mu nkola yonna ey’okuweta.
c.Okukwatagana obulungi n’okukwatagana biyamba okukakasa nti weld eyingira mu ngeri y’emu, okukendeeza ku buzito bwa situleesi, n’okukendeeza ku kukyusibwakyusibwa.
3. Okulonda ebipimo ebituufu eby'okuweta n'ebikozesebwa :
omu.Londa enkola entuufu ey’okuweta, ekyuma ekijjuza, ne ggaasi akuuma ku kintu ekigere n’okukozesa.
b.Teekateeka ebipimo by’okuweta nga amperage, vvulovumenti, ne sipiidi y’okutambula okutuuka ku kuyingira kwa weld n’ebifaananyi by’obululu by’oyagala.
c.Okukozesa ebikozesebwa ebituufu n’ebipimo kikendeeza ku bulabe bw’obulema mu weld, kitereeza omutindo gwa weld, era kyongera ku bibala.
4. Okufuga okuyingiza ebbugumu n'okussa mu nkola ensengeka entuufu ey'okuweta :
omu.Dukanya ebbugumu eriyingizibwa ng’otereeza ebipimo by’okuweta n’okukozesa obukodyo obutuufu obw’okuweta, gamba ng’obululu bwa stringer oba okuluka.
b.Teeka mu nkola ensengekera entuufu ey’okuweta, gamba ng’okuweta emabega oba okubuuka, okukendeeza ku kukyusakyusa n’okunyigirizibwa okusigadde.
c.Okufuga ebbugumu eriyingizibwa n’okukozesa ensengekera entuufu ey’okuweta kiyamba okukuuma eby’ebyuma ebyetaagisa eby’ekintu ekisookerwako n’okukendeeza ku bulabe bw’ensonga ezikwata ku kuweta.
5. Okukozesa obujjanjabi oluvannyuma lw'okuweta n'okukebera nga bwe kyetaagisa :
omu.Kola obujjanjabi obwetaagisa oluvannyuma lw’okuweta, gamba ng’okukendeeza ku situleesi, okulongoosa ebbugumu, oba okumaliriza kungulu, okulongoosa eby’ebyuma n’endabika y’ekiyungo ekiweerezeddwa.
b.Kola enkola ezisaanidde ez’okukebera okutali kwa kusaanyaawo (NDT), gamba ng’okukebera n’amaaso, okugezesa ebiyingira mu mubiri, oba okugezesa ebifaananyi ku ttivi, okuzuula obulema bwonna obuyinza okubaawo mu weld.
c.Okukozesa enzijanjaba n’okukebera oluvannyuma lw’okuweta kiyamba okukakasa obulungi n’omutindo gw’ekiyungo ekiweerezeddwa era ne kizuula ensonga zonna eziyinza okwetaagisa okuddaabiriza oba okuddamu okukola.
Bw’ossa mu nkola obukodyo buno obutakyukakyuka n’okufaayo ennyo ku buli kantu, osobola okulongoosa ennyo omutindo n’omulimu gw’ebiyungo byo ebiweerezeddwa.Jjukira, okuteeka obudde n’amaanyi mu nkola entuufu ey’okuweta nga bukyali kiyinza okukuwonya obudde obw’amaanyi, eby’obugagga, n’okulumwa omutwe okuyinza okubaawo wansi ku layini, okukkakkana ng’ofunye pulojekiti y’okuweta esinga okuwangula era eyeesigika.
Mu bufunzi
Mu kitabo kino ekijjuvu, twekenneenya ebika bitaano ebikulu eby’ebiyungo by’okuweta: butt, tee, corner, lap, ne edge.Buli kika kya kiyungo kirina engeri zaakyo ez’enjawulo, okukozesebwa, n’okulowoozaako okutuuka ku mutindo gwa weld ogusinga obulungi n’amaanyi.
Okulonda ekiyungo ekituufu eky’okuweta kikulu nnyo okukakasa obulungi n’omulimu gw’ekizimbe kyo eky’okuweta.Bw’otegeera ensonga ezizingirwa mu kulonda ebiyungo, gamba ng’obuwanvu bw’ebintu, ebyetaago by’emigugu, n’okutuuka ku bantu, osobola okusalawo mu ngeri ey’amagezi ekivaamu pulojekiti z’okuweta obulungi.
Ebibuuzo ebibuuzibwa
Q: Biki ebimu ebitera okubeera ebikyamu mu welding by’olina okwegendereza ku buli kika ky’ekiyungo?
A: Ebizibu ebitera okubeerawo mulimu okuyungibwa okutali kujjuvu, obuziba, n’okukutuka.Okuteekateeka obulungi ebiyungo, enkola ya welding, n’okulonda parameter bisobola okuyamba okuziyiza ensonga zino.
Q: Ebika by’ebiyungo by’okuweta ebingi bisobola okugattibwa mu pulojekiti emu?
A: Yee, ebika by’ebiyungo ebingi bisobola okukozesebwa mu pulojekiti emu.Okulonda kusinziira ku byetaago ebitongole ebya buli kuyungibwa.
Q: Biki ebisinga obukulu ng’olonda wakati w’ensengeka za groove ez’enjawulo?
A: Obugumu bw’ebintu, amaanyi ga weld ayagala, n’enkola y’okuweta nsonga nkulu nnyo.Groove design ekosa okuyingira, okuyungibwa, n’okukola kw’ekiyungo okutwalira awamu.
Q: Ntegeera ntya oba nneetaaga okuyingira mu kiwanga mu bujjuvu oba ekitundu?
A: Lowooza ku byetaago by’omugugu n’ebiragiro ebikwata ku dizayini y’ekizimbe ekiweerezeddwa.Okuyingira mu kiyungo mu bujjuvu kiwa amaanyi agasingako, ate okuyingira mu kitundu kuyinza okumala ku nkola ezitali za maanyi nnyo.
